- Bibliografie - Literatuur - Liturgisch gebruik - Overzicht bijbelboeken - Overzicht van de bibliografie van de bijbelboeken - Overzicht van deze website

- bijbeloverzicht per pericope - bijbeloverzicht per vers - bijbeloverzicht : liturgisch gebruik - bijbeloverzicht : woordgebruik -- A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - Q - R - S - T - U - V - W - X -Y - Z -- bijbeloverzicht : commentaar -

Overzicht van het N.T. : NT : overzicht , NT : taalgebruik - A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - Q - R - S - T - U - V - W - X -Y - Z - , NT : commentaar ,

Overzicht van het Matteüsevangelie : Mt (Matteüs) : overzicht , Mt : taalgebruik - A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - Q - R - S - T - U - V - W - X -Y - Z - , Mt : commentaar ,
Mt 1 , Mt 2 , Mt 3 , Mt 4 , Mt 5 , Mt 6 , Mt 7 , Mt 8 , Mt 9 , Mt 10 , Mt 11 , Mt 12 , Mt 13 , Mt 14 , Mt 15 , Mt 16 , Mt 17 , Mt 18 , Mt 19 , Mt 20 , Mt 21 , Mt 22 , Mt 23 , Mt 24 , Mt 25 , Mt 26 , Mt 27 , Mt 28 .
Bijbeluitleg per pericope - Mt 28,1-10 - Mt 28,11-15 - Mt 28,16-20 -
Bijbeluitleg vers per vers - Mt 28,1 - Mt 28,2 - Mt 28,3 - Mt 28,4 - Mt 28,5 - Mt 28,6 - Mt 28,7 - Mt 28,8 - Mt 28,9 - Mt 28,10 - Mt 28,11 - Mt 28,12 - Mt 28,13 - Mt 28,14 - Mt 28,15 - Mt 28,16 - Mt 28,17 - Mt 28,18 - Mt 28,19 - Mt 28,20 -

Religie.opzijnbest.nl

ZOEKEN OP DEZE WEBSITE Zoeken naar elk woord Zoeken naar alle woorden  Zoeken naar exacte zin    Hulp Verzorgd door PicoSearch

Voer uw zoekwoorden in Zoekformulier verzenden   Web www.interlevensbeschouwelijk.be

In hun synopsis van de eerste drie evangeliën (Leuven, Vlaamse Bijbelstichting, 1986; Turnhout, Brepols, ) onderscheiden Adelbert Denaux en Marc Vervenne volgende perikopen in het achtentwintigste hoofdstuk van het Matteüsevangelie :
351. Vrouwen als getuigen van Jezus'verrijzenis : Mc 16,1-8 - Mt 28,1-10 - Lc 23,56b-24,12
352. Het omkopen van de wacht : Mt 28,11-15
353. Verschijning aan de elf in Galilea : Mt 28,16-20

Evangelie van Pasen . Paaswake A : Mt 28,1-10 :
Na de sabbat, bij het aanbreken van de eerste dag der week, kwamen Maria Magdalena en de andere Maria naar het graf kijken. Plotseling ontstond er een hevige aardbeving en een engel van de Heer daalde uit de hemel, kwam naderbij, rolde de steen weg en zette zich daarop neer. Hij straalde als een bliksemschicht en zijn kleed was wit als sneeuw. De bewakers begonnen van schrik voor hem te beven en het leven scheen uit hen geweken. De engel sprak de vrouwen aan en zei: "Gij behoeft niet bevreesd te zijn; ik weet dat gij Jezus zoekt, de gekruisigde. Hij is niet hier, Hij is verrezen zoals Hij gezegd heeft; komt zien naar de plaats waar Hij gelegen heeft. Gaat nu terstond aan zijn leerlingen zeggen: Hij is verrezen van de doden, en nu gaat Hij u voor naar Galilea; daar zult gij Hem zien. Dat had ik u te zeggen." Terstond gingen zij weg van het graf, met vrees en grote vreugde, en haastten zich het nieuws aan zijn leerlingen over te brengen. En zie, Jezus kwam hen tegemoet en zeide: "Weest gegroet." Zij traden op Hem toe, omklemden zijn voeten en aanbaden Hem. Toen sprak Jezus tot hen: "Weest niet bevreesd. Gaat aan mijn broeders de boodschap brengen dat zij naar Galilea moeten gaan; daar zullen zij Mij zien."

Persoonlijke vertaling : Na de sabbat echter bij het ochtendgloren van de eerste dag van het wekenfeest ging Maria van Magdala en de andere Maria naar het graf kijken .
Statenvertaling . 1 En laat na de sabbat, als het begon te lichten, tegen den eersten dag der week, kwam Maria Magdalena, en de andere Maria, om het graf te bezien. De opstanding van Jezus» meer
King James Bible . [1] In the end of the sabbath, as it began to dawn toward the first day of the week, came Mary Magdalene and the other Mary to see the sepulchre.
Luther-Bibel . 1 Als aber der Sabbat vorüber war und der erste Tag der Woche anbrach, kamen Maria von Magdala und die andere Maria, um nach dem Grab zu sehen.

1. opse (laat) . opse (laat) . Verwijzing : opse (laat) , zie Mt 28,1 . Avond . D. Abend . E. evening . Lat. ad vesperas . Gr. hespera . Lat. serus (serenade) . Fr. soir . Het komt in zeven verzen in de bijbel voor . In vier verzen in het O.T. : (1) Gn 24,11 : de dienaars van Abraham wachten bij de bron tot 's avonds wanneer de vrouwen water komen putten , onder wie Rebecca . (2) Ex 30,8 (reukoffer bij avond) . (3) Js 5,11 . (4) Jr 2,23 . In drie verzen in het N.T. : (1) Mt 28,1 . (2) Mc 11,19 . (3) Mc 13,35 . Zie ook : lë`eth `èrèbh (bij avondtijd) . Verwijzing : `eth (tijd) , zie Zach 10,1 . In vier verzen in de bijbel : (1) Gn 8,11 . (2) Gn 24,11 . (3) Js 17,14 . (4) Zach 14,7 .

Statenvertaling . 2 En ziet, er geschiedde een grote aardbeving; want een engel des Heeren, nederdalende uit den hemel, kwam toe, en wentelde den steen af van de deur, en zat op denzelven.
King James Bible . And, behold, there was a great earthquake: for the angel of the Lord descended from heaven, and came and rolled back the stone from the door, and sat upon it.
Luther-Bibel . 2 Und siehe, es geschah ein großes Erdbeben. Denn der Engel des Herrn kam vom Himmel herab, trat hinzu und wälzte den Stein weg und setzte sich darauf.

Tekstanalyse van Mt 28,2 . Dit vers Mt 28,2 telt 22 (2 X 11) woorden en 115 (5 X 23) letters . De getalwaarde van Mt 28,2 is 11678 (2 X 2 X 3 X 3 X 17 X 19) .

- Mt 8,24 : kai idou seismos megas egeneto = en zie er was een grote beving .
- Mt 28,2 : kai idou seismos egeneto megas = en zie een beving was groot .

1. kai (en) , zie Mt 1,2 . Nevenschikkend voegwoord . In 705 verzen bij Matteüs . In Mt 28,2 leidt kai (en) een nevenschikkende zin in . Er is verandering van personage ; we zouden dan eerder de (echter) verwachten , maar meestal hebben we de constructie kai idou (en zie) en niet idou de (zie echter) .

2. idou (zie) . Verwijzing : idou (zie) , zie Mt 1,20 . Het duidt een verandering van situatie aan . In vijf verzen in Mt 28 : (1) Mt 28,2 . (2) Mt 28,7 . (3) Mt 28,9 . (4) Mt 28,11 . (5) Mt 28,20 . In vier van de vijf verzen staat kai idou (en zie) , niet in Mt 28,11 . Na de beginsituatie (Mt 28,1) wordt "de verandering" aangevat met kai idou (en zie) . Het vestigt meestal de aandacht op het onderwerp dat op idou (zie) volgt . Dat onderwerp is het personage dat de verandering veroorzaakt .

3. seismos (beving, trilling) , zie Mt 8,24 .

6. - 8. aggelos gar kuriou (want een engel van de Heer) . aggelos kuriou (de engel van de Heer) . Verwijzing : aggelos (engel) , zie Mt 13,41 . In vijf verzen bij Matteüs : (1) Mt 1,20 (losse genitief + idou + ) . (2) Mt 1,24 (uitvoering van wat in Mt 1,20 werd opgedragen) . (3) Mt 2,13 (losse genitief + idou + ) . (4) Mt 2,19 (losse genitief + idou + ) . (5) Mt 28,2 : aggelos gar kuriou (want een engel van de Heer) . In drie verzen gaat een losse genitief , gevolgd door idou (zie) vooraf .

Mt 28,2.14. act. ind. aor. 3de pers. enk. απεκυλισεν = apekulisen (hij rolde weg) van het werkw. αποκυλιω = apokuliô (wegrollen) . Zie het werkw. κυλιω = kuliô (rollen, wentelen) . Taalgebruik in het NT : kuliô (rollen) . Taalgebruik in de LXX : kuliô (rollen) . Slechts in Gn 29,10 en Mt 28,2 . Een vorm van αποκυλιω = apokuliô (wegrollen) in de LXX (4) : (1) Gn 29,3 . (2) Gn 29,8 . (3) Gn 29,10 . (4) Jdt 13,9 , in het NT (4) :
(1) Mt 28,2 : act. ind. aor. 3de pers. enk. απεκυλισεν = apekulisen (hij rolde weg) .
(2) Mc 16,3 : act. ind. fut. 3de pers. enk. αποκυλισει = apokulisei (hij zal wegrollen) .
(3) Mc 16,4 : pass. ind. perf. 3de pers. enk. αποκεκυλισται = apokekulistai (hij is weggerold) .
(4) Lc 24,2 : pass. ind. perf. 3de pers. enk. αποκεκυλισμενον = apokekulismenon (weggerold) .
- Hebreeuws NBG Mc 15,46 / Mt 28,2. וַיָּגֶל = wajjâgèl (en hij rolde weg) < prefix verbindingswoord wë + actief. imperf. 3de pers. mann. enk. van het werkw. גָלַל = gâlal (rollen, wentelen) . Taalgebruik in Tenakh : gâlal (rollen, wentelen) . Getalwaarde : gimel = 3 , lamed = 12 of 30 ; totaal : 27 (3³) OF 63 (3² X 7) . Structuur : 3 - 3 - 3 . De som van de elementen is telkens 9 . o.a. : Gn 29,10 .
- Lat. revolvere . Ned. wegrollen, wegwentelen . Fr. rouler . E. to roll away . D. walzen . Arabisch : لَفَّ = laffa (rollen) . Taakgebruik in de Qoran : laffa (rollen) .
- Zie Gn 29,1-11 . In dit verhaal geeft Jakob de kudde van Rachel , de dochter van Laban , te drinken .

12. - 16 . kai proselthôn apekulisen ton lithon (en naderbijgekomen rolde hij de steen weg) . Dit is een woordelijke overeenkomst met de LXX van Gn 29,10 .

16.


- thura (deur) . Verwijzing : thura (deur) , zie Mt 28,2 en Mc 1,33 . Thura of thurai kan nominatief of datief enkelvoud zijn . Het komt in zesentwintig verzen in de bijbel voor . In zeventien verzen in het O.T. . In negen verzen in het N.T. . Het is de vertaling van het Hebreeuwse dâlèth (de medeklinkers daleth en lameth liggen dicht bij elkaar -> d eu r) . Het is toch merkwaardig dat de opening (de ingang) van het graf deur wordt genoemd . Een deur heeft de functie om in- en uit te gaan . Dat kan toch niet het geval zijn bij een graf . Normalerwijze dient de steen toch om af te sluiten .
--- thuras (deur) . Het kan genitief enkelvoud en accusatief meervoud zijn . Het komt in achtennegentig verzen in de bijbel voor . In negentig verzen in het O.T. . In acht verzen in het N.T.
--- thuran is accusatief enkelvoud . Het komt in tweeënzeventig verzen in de bijbel voor . In zestig verzen in het O.T. en in twaalf verzen in het N.T.
--- thurôn . Genitief meervoud . In veertien verzen in de bijbel . In tien verzen in het O.T. . In vier verzen in het N.T. : Joh 20,19 en Joh 20,26

18. ekathèto (hij ging zitten) . Verwijzing : kathèmai (zich zetten, gaan zitten, zitten) , zie Mt 28,2 en en Mc 16,5 . Imperfectum derde persoon enkelvoud van het werkwoord kathèmai (zich zetten, gaan zitten, zitten) . Het komt in drieënveertig verzen in de bijbel voor . In tweeëndertig verzen in het O.T. . In elf verzen in het N.T. . In vijf verzen bij Matteüs .

Betekenis van Mt 28,2

In het verhaal van het lege graf hebben de synoptici gebruik gemaakt van het verhaal van Jakob bij de put (Gn 29,1-11 - Gn 29) . Jakob is gevlucht voor zijn broer Esau . Op zijn vlucht komt hij bij een waterput waar drie kudden schapen liggen te wachten om water te putten . Daar ontmoet hij Rachel . Hij rolt de steen weg van de waterput en geeft de schapen van Rachel te drinken . Deze waterput betekent leven voor de schapen . Bij deze put ontstaat ook een nieuwe toekomst , want Rachel zal later de vrouw van Jakob worden .
In nog twee andere verhalen gebeurt iets gelijkaardigs . In Gn 24 worden enkele dienaars van Abraham erop uitgestuurd om een vrouw voor Isaak te zoeken . Bij een waterput ontmoeten zij Rebekka , die de vrouw van Isaak zal worden . In het NT vinden we het verhaal van Jezus in gesprek met de Samaritaanse vrouw bij de waterput (Joh 4) .
In Ex 2,16-22 (Ex 2) is Mozes op de vlucht voor de farao van Egypte . Hij ontmoet er bij de waterput van de kudden de zeven dochters van de priesters Jethro . Met één van hen zal Mozes later huwen .
Het wegrollen van de steen betekent de mogelijkheid scheppen om water te putten en de dieren te drinken te geven . Het is toegang krijgen tot de bron van leven . De ontmoeting van Jakob en Rachel is de bron van toekomst , van elkaar huwen en nageslacht .
Het wegrollen van de steen bij het graf betekent de deur naar nieuw leven openen . Want hoe tegenstrijdig het ook moge klinken , de plaats die beschouwd wordt als een plaats van de dood is een plaats van leven . Zo zingt een lied : Midden in de dood is het leven .
Vanuit deze gedachten kan het doopsel gezien worden als een afdalen naar de bron , om eruit op te stijgen als nieuw geborene .
Ook het verhaal van de lamme (Mc 2,1-12) krijgt een diepere betekenis . De vier dragers van de lamme kunnen niet bij Jezus komen vanwege de menigte . Zij klimmen op het dak , maken een opening en laten de lamme voor Jezus' voeten neerdalen , de bron van leven . Na afgedaald te zijn tot de bron van het leven kan de lamme opstaan .

Statenvertaling . 3 En zijn gedaante was gelijk een bliksem, en zijn kleding wit gelijk sneeuw. 4 En uit vrees van hem zijn de wachters zeer verschrikt geworden, en werden als doden.
King James Bible .
King James Bible . His countenance was like lightning, and his raiment white as snow:
Luther-Bibel . 3 Seine Gestalt war wie der Blitz und sein Gewand weiß wie der Schnee.

Tekstuitleg van Mt 28,3 .

Statenvertaling . [4] And for fear of him the keepers did shake, and became as dead men.
Luther-Bibel . 4 Die Wachen aber erschraken aus Furcht vor ihm und wurden, als wären sie tot.

Tekstuitleg van Mt 28,4 .

Statenvertaling . 5 Maar de engel, antwoordende, zeide tot de vrouwen: Vreest gijlieden niet; want ik weet, dat gij zoekt Jezus, Die gekruisigd was.
King James Bible . [5] And the angel answered and said unto the women, Fear not ye: for I know that ye seek Jesus, which was crucified.
Luther-Bibel . 5 Aber der Engel sprach zu den Frauen: Fürchtet euch nicht! Ich weiß, dass ihr Jesus, den Gekreuzigten, sucht.

Tekstuitleg van Mt 28,5 .

Tekstuitleg van Mt 28,5 . Aan Mt 28,5 gaat geen vraag vooraf ; wel een reactie van vrees en beven op de verschijning van de engel . De inleidingsformule bestaat uit zeven woorden en vijftien lettergrepen . Er is verandering van personage . Dit wordt aangegeven door het gebruik van het partikel de (echter) . De engel is een tussenpersoon , een boodschapper , en ook de vrouwen zijn tussenpersonen , die de boodschap zullen moeten doorgeven . De engel geeft antwoord op de onuitgesproken vraag van de vrouwen waar Jezus is , vermits zij het graf geopend en leeg vinden .

1. apokritheis (beantwoord) . In drieënveertig verzen bij Matteüs , zie Mt 11,4 . +

Statenvertaling . 6 Hij is hier niet; want Hij is opgestaan, gelijk Hij gezegd heeft. Komt herwaarts, ziet de plaats, waar de Heere gelegen heeft.
King James Bible . [6] He is not here: for he is risen, as he said. Come, see the place where the Lord lay.
Luther-Bibel . 6 Er ist nicht hier; er ist auferstanden, wie er gesagt hat. Kommt her und seht die Stätte, wo er gelegen hat;

Tekstuitleg van Mt 28,6 .

Statenvertaling . 7 En gaat haastelijk henen, en zegt Zijn discipelen, dat Hij opgestaan is van de doden; en ziet, Hij gaat u voor naar Galilea, daar zult gij Hem zien. Ziet, ik heb het ulieden gezegd.
King James Bible . [7] And go quickly, and tell his disciples that he is risen from the dead; and, behold, he goeth before you into Galilee; there shall ye see him: lo, I have told you.
Luther-Bibel . 7 und geht eilends hin und sagt seinen Jüngern, dass er auferstanden ist von den Toten. Und siehe, er wird vor euch hingehen nach Galiläa; dort werdet ihr ihn sehen. Siehe, ich habe es euch gesagt.

Tekstuitleg van Mt 28,7 .

3. poreutheisai (zich op weg begeven) , zie Mt 2,9 en poreuomai (zich op weg begeven) .. Participium nominatief vrouwelijk meervoud . In drie verzen in de bijbel . In twee verzen in het O.T. . In één vers in het N.T. nl. Mt 28,7 .
--- poreuthentes (zich op weg begeven) . In zesentwintig verzen in de bijbel . In elf verzen in het O.T. . In vijftien verzen in het N.T. . In zeven verzen bij Matteüs . In één vers bij Marcus . In zeven verzen bij Lucas . Bij Matteüs : (1) Mt 2,8 . (2) Mt 9,13 . (3) Mt 11,4 . (4) Mt 21,6 . (5) Mt 22,15 . (6) Mt 27,66 . (7) Mt 28,19 . In vijf van de acht teksten volgt een imperatief tweede persoon meervoud .

Jezus gaat slechts tweemaal naar Galilaia (Galilea) . De eerste maal is het om als leraar op te treden , de tweede maal als verrezene (waar hij zijn leerlingen verzamelt) . zie Mc 1,9-11 . Zie ook hieronder bij Mt 28,16-20 .

Wellicht in Galilea werd na Jezus' dood zijn boodschap verder verkondigd en ontstonden er de eerste christelijke gemeenschappen .

Statenvertaling . 8 En haastelijk uitgaande van het graf, met vreze en grote blijdschap, liepen zij henen, om hetzelve Zijn discipelen te boodschappen.
King James Bible . [8] And they departed quickly from the sepulchre with fear and great joy; and did run to bring his disciples word.
Luther-Bibel . 8 Und sie gingen eilends weg vom Grab mit Furcht und großer Freude und liefen, um es seinen Jüngern zu verkündigen.

Tekstuitleg van Mt 28,8 .

Statenvertaling . 9 En als zij heengingen, om Zijn discipelen te boodschappen, ziet, Jezus is haar ontmoet, zeggende: Weest gegroet! En zij, tot Hem komende, grepen Zijn voeten, en aanbaden Hem.
King James Bible . [9] And as they went to tell his disciples, behold, Jesus met them, saying, All hail. And they came and held him by the feet, and worshipped him.
Luther-Bibel . 9 Und siehe, da begegnete ihnen Jesus und sprach: Seid gegrüßt! Und sie traten zu ihm und umfassten seine Füße und fielen vor ihm nieder.

Tekstuitleg van Mt 28,9 .

16. prosekunèsan (zij knielden bij) , zie Mt 2,11 . In. vier verzen bij Matteüs : (1) Mt 2,11 . (2) Mt 14,33 . (3) Mt 28,9 . (4) Mt 28,17 . Wijzen , leerlingen en leerlingen-vrouwen knielen voor Jezus . Het is een reactie op een Godsopenbaring .

Statenvertaling . 10 Toen zeide Jezus tot haar: Vreest niet; gaat henen, boodschapt Mijn broederen, dat zij heengaan naar Galilea, en aldaar zullen zij Mij zien.
King James Bible .[10] Then said Jesus unto them, Be not afraid: go tell my brethren that they go into Galilee, and there shall they see me.
Luther-Bibel . 10 Da sprach Jesus zu ihnen: Fürchtet euch nicht! Geht hin und verkündigt es meinen Brüdern, dass sie nach Galiläa gehen: Dort werden sie mich sehen.

Tekstuitleg van Mt 28,10 .

352. Het omkopen van de wacht : Mt 28,11-15 - Mt 28,11-15 -- bijbeloverzicht -- bijbelverwijzingen -- Mt (Matteüs) -- Mt 28,11 - Mt 28,12 - Mt 28,13 - Mt 28,14 - Mt 28,15 -- Mt 28 - Mt 28,1-10 - Mt 28,16-20 -

Persoonlijke vertaling . Terwijl zij zich echter op weg begaven zie sommigen van de wacht kwamen in de stad al het gebeurde aan de hogepriesters berichten .
King James Bible . [11] Now when they were going, behold, some of the watch came into the city, and shewed unto the chief priests all the things that were done.
Luther-Bibel . 11 Als sie aber hingingen, siehe, da kamen einige von der Wache in die Stadt und verkündeten den Hohenpriestern alles, was geschehen war.

Tekstuitleg van Mt 28,11 .

8. elthontes (gegaan, gekomen) , zie Mt 8,14 . In elf verzen bij Matteüs : (1) Mt 2,11 (de wijzen) . (2) Mt 9,10 . (3) Mt 14,12 . (4) Mt 16,5 . (5) Mt 18,31 . (6) Mt 20,9 . (7) Mt 20,10 . (8) Mt 27,33 . (9) Mt 27,64 . (10) Mt 28,11 (de wachters bij het graf) . (11) Mt 28,13 .

King James Bible . [12] And when they were assembled with the elders, and had taken counsel, they gave large money unto the soldiers,
Luther-Bibel . 12 Und sie kamen mit den Ältesten zusammen, hielten Rat und gaben den Soldaten viel Geld

Tekstuitleg van Mt 28,12 .

Persoonlijke vertaling . zeggende :"Zegt : Zijn leerlingen kwamen hem 's nachts stelen terwijl wij sliepen
King James Bible . [13] Saying, Say ye, His disciples came by night, and stole him away while we slept.
Luther-Bibel . 13 und sprachen: Sagt, seine Jünger sind in der Nacht gekommen und haben ihn gestohlen, während wir schliefen.

Tekstuitleg van Mt 28,13 .

8. elthontes (gegaan, gekomen) , zie Mt 8,14 . In elf verzen bij Matteüs : (1) Mt 2,11 (de wijzen) . (2) Mt 9,10 . (3) Mt 14,12 . (4) Mt 16,5 . (5) Mt 18,31 . (6) Mt 20,9 . (7) Mt 20,10 . (8) Mt 27,33 . (9) Mt 27,64 . (10) Mt 28,11 (de wachters bij het graf) . (11) Mt 28,13 . Zijn leerlingen kwamen hem stelen .

King James Bible . [14] And if this come to the governor's ears, we will persuade him, and secure you.
Luther-Bibel . 14 Und wenn es dem Statthalter zu Ohren kommt, wollen wir ihn beschwichtigen und dafür sorgen, dass ihr sicher seid.

Tekstuitleg van Mt 28,14 .

King James Bible . [15] So they took the money, and did as they were taught: and this saying is commonly reported among the Jews until this day.
Luther-Bibel . 15 Sie nahmen das Geld und taten, wie sie angewiesen waren. Und so ist dies zum Gerede geworden bei den Juden bis auf den heutigen Tag.

Tekstuitleg van Mt 28,15 .

353. Verschijning aan de elf in Galilea : Mt 28,16-20 - Mt 28,16-20 -- bijbeloverzicht -- bijbelverwijzingen -- Mt (Matteüs) -- Mt 28,16 - Mt 28,17 - Mt 28,18 - Mt 28,19 - Mt 28,20 -- Mt 28,1-10 -- Mt 28,11-15 -- Mt 28 -

Evangelielezing op Drie-eenheid B : Mt 28,16-20 .
De elf leerlingen begaven zich naar Galilea, naar de berg die Jezus hun aangewezen had. Toen zij Hem zagen wierpen ze zich in aanbidding neer; sommigen echter twijfelden. Jezus trad nader en sprak tot hen: "Mij is alle macht gegeven in de hemel en op aarde. Gaat dus en maakt alle volkeren tot mijn leerlingen en doopt hen in de naam van de Vader en de Zoon en de heilige Geest, en leert hun te onderhouden alles wat Ik u bevolen heb. Ziet, Ik ben met u alle dagen tot aan de voleinding der wereld."

"De korte maar majesteitelijke afscheidsscène van het evangelie bestaat uit twee delen, een beschrijvend deel en de woorden van de Heer (Mt 28,16 - Mt 28,17) en (Mt 28,18 - Mt 28,19 - Mt 28,20). Beide delen kunnen weer in drie onderdelen uitgelegd worden. Het eerste deel bestaat uit de tocht naar de berg van de Heer; de verschijning en de reactie daarop nl. de aanbidding en de twijfel. De woorden van Jezus bestaan uit het Machtswoord, de opdracht en de belofte" (BOUWMAN, G., Oud en nieuw. Over het evangelie van Matteüs, Averbode, Altiora, 1986, p.149) .

Wat Jezus gezegd en gedaan heeft, mag niet verloren gaan . Zijn 'werk' moet verder gezet worden . Dat is de wens van Jezus . Hiervan worden de elf leerlingen overtuigd. Ze weten en vertrouwen erop dat Jezus hen vergeeft dat zij hem in de steek hebben gelaten . Zoals Jezus hen verzamelde na de gevangenneming van Johannes de Doper , zo verzamelt hij hen na zijn dood . Daarom begeven de leerlingen zich op weg , naar de berg . Dat 'verzamelen' wordt eerder in het evangelie in de roeping en de zending van deTwaalf verwoord met het werkwoord 'samenroepen' : Jezus riep hen bij zich.

Mt 28,18 - Mt 28,19 - Mt 28,20 heeft iets alomvattends , totalitair : in de hemel en op de aarde , alle macht , alle volkeren , alles wat ik je heb bevolen , alle dagen tot de voleinding van de tijden / wereld , vader , zoon en heilige geest . Het positieve in de formulering ligt hierin dat niets of niemand is uitgesloten . Het is een totaalvisie .

Statenvertaling . 16 En de elf discipelen zijn heengegaan naar Galilea, naar den berg, waar Jezus hen bescheiden had.
King James Bible . [16] Then the eleven disciples went away into Galilee, into a mountain where Jesus had appointed them.
Luther-Bibel . 16 Aber die elf Jünger gingen nach Galiläa auf den Berg, wohin Jesus sie beschieden hatte.

Tekstuitleg van Mt 28,16 .Mt 28,16 telt 16 (2 X 2 X 2 X 2) woorden en 33 (3 X 11) lettergrepen .

2. de (echter), zie Mt 1,2 . Partikel. In 421 verzen bij Matteüs

3. hendeka (elf) . Verwijzing : hendeka (elf) , zie Mt 28,16 .
--- hoi hendeka mathètai (de elf leerlingen) .
--- hendeka (elf) komt slechts in één vers bij Matteüs voor. Na de dood van Judas zijn de twaalf leerlingen van Jezus herleid tot elf . Na de dood van Jezus worden de elf leerlingen als groep voor het eerst in Mt 28,16 vermeld .
Eerder in het evangelie was er sprake over de dôdeka (twaalf) leerlingen (a). dôdeka (twaalf). Verwijzing : dôdeka (twaalf) , zie Mt 28,16 . Twaalf in twaalf verzen bij Matteüs : (1) Mt 9,20 (twaalf jaar) . (2) Mt 10,1 ( proskalesamenos tous dôdeka mathètas autou = en zijn twaalf leerlingen samengeroepen) . (3) Mt 10,2 (tôn de dôdeka apostolôn ta onomata = de namen echter van de twaalf apostelen) . (4) Mt 10,5 (toutous tous dôdeka apesteilen = deze twaalf zond hij) . (5) Mt 11,1 (diatassôn tois dôdeka mathètais autou = bevolen aan zijn twaalf leerlingen). (6) Mt 14,20 (twaalf korven) . (7) Mt 19,28 (twaalf tronen) . (8) Mt 20,17 (parelaben tous dôdeka mathètas = nam hij de twaalf leerlingen bij zich) . (9) Mt 26,14 (heis tôn dôdeka = één van de twaalf) . (10) Mt 26,20 (meta tôn dôdeka = met de twaalf) . (11) Mt 26,47 (heis tôn dôdeka = één van de twaalf) . (12) Mt 26,53 (twaalf legioenen) .
Twaalf komt bij Matteüs in twaalf verzen voor ; in acht verzen in verband met de Twaalf . Slechts in één vers is er sprake van 'de twaalf apostelen' . De twaalf leerlingen : (1) Mt 10,1 (zijn twaalf leerlingen) . (2) Mt 11,1 (zijn twaalf leerlingen) . (3) Mt 20,17 (de twaalf leerlingen) . Bibliografie : Claes Jo e.a. , De Twaalf . Apocriefe verhalen over de apostelen , Davidsfonds / Leuven , Ten Have , 2006 .
Bij Marcus komt dôdeka (twaalf) in vijftien verzen voor :
(1) Mc 3,14 : dôdeka (twaalf) // Mt 10,1 : tous dôdeka mathètas autou (zijn twaalf leerlingen) .
(2) Mc 3,16 : tous dôdeka (de twaalf) // Mt 10,1 : tous dôdeka mathètas autou (zijn twaalf leerlingen) .
(3) Mc 4,10 : sun tois dôdeka (met de twaalf) .
(4) Mc 5,25 // Mt 9,20 . De vrouw lijdt reeds twaalf jaar aan bloedvloeiing . Bij Matteüs komt "twaalf" voor de eerste keer voor .
(5) Mc 5,42 . (6) Mc 6,7 // Mt 10,1 . (7) Mc 6,43 // Mt 14,20 . (8) Mc 8,19 . (9) Mc 9,35 . (10) Mc 10,32 . (11) Mc 11,11 . (12) Mc 14,10 . (13) Mc 14,17 . (14) Mc 14,20 . (15) Mc 14,43 .

5. eporeuthèsan (zij begaven zich op weg) . poreuomai (zich op weg begeven, op weg gaan) . In twee verzen bij Matteüs , zie Mt 2,9 . (1) Mt 2,9 . (2) Mt 28,16 . De twee verhalen vertonen nogal wat gelijkenissen. De magiërs in Mt 2 en de elf leerlingen in Mt 28 begeven zich op weg om Jezus te zien . Ze situeren zich aan de beide uiteinden van Jezus' leven : geboorte en dood (wedergeboorte) . In Mt 2 brengt de ster de magiërs in beweging , in Mt 28 zijn het de woorden van Jezus , via de vrouwen aan de leerlingen , die de leerlingen in beweging brengen . Het werkwoord poreuomai (zich op weg begeven) wordt bij Matteüs vaak gebruikt bij een opdracht of de uitvoering van een opdracht cfr. poreuomai (op weg gaan) . Bij Matteüs , zie Mt 2,7 .

6. - 8. eis tèn Galilaian (naar Galilea), zie Mt 4,12 . In vijf verzen bij Matteüs : (1) Mt 4,12 . (2) Mt 26,32 . (3) Mt 28,7 . (4) Mt 28,10 . (5) Mt 28,16 . Driemaal is de aansporing nodig om na de dood van Jezus naar Galilea te gaan. De eerste maal zegt Jezus zelf het aan zijn leerlingen op de avond waarop hij zal gearresteerd worden (Mt 26,32) . De tweede en derde maal verloopt de boodschap via de vrouwen Mt 28,7 en Mt 28,10 . Blijkbaar hebben de vrouwen de boodschap aan de leerlingen kunnen overbrengen , want de leerlingen voeren de opdracht uit .
De elf leerlingen komen in beweging . Ze blijven niet in Jeruzalem hangen en verkommeren door wat Jezus en hen is overkomen . Hun gaan naar Galilea is geen afgang , geen terugkeer na een verloren veldslag . Hun gaan naar Galilea is een weg van bewustwording , van ontdekking waar Jezus te vinden is . Zo was het wijken van Jezus na de arrestatie van Johannes geen vaandelvlucht . Jezus' uitwijken naar Galilea werd onmiddellijk gevolgd door de roeping van de leerlingen , door onderricht en genezingen . Jezus hergroepeerde de leerlingen van Johannes en zette zijn werk verder .
We zouden de indruk kunnen krijgen dat de leerlingen in groep naar Galilea trekken . Dat is echter onwaarschijnlijk . Bij Jezus'arrestatie vluchten allen . Ze worden verstrooid . In Mt 26,31 wordt naar de schrift verwezen : Ik zal de herder slaan en de schapen van de kudde zullen verstrooid worden . De hergroepering zal in Galilea gebeuren . Dat roept herinneringen op aan het begin van het evangelie . Wellicht had Jezus de leerlingen van Johannes hergegroepeerd nadat Johannes de Doper in Judea was gearresteerd. (zie naar Galilea zie Mt 4,12 ) . Sommige leerlingen van Johannes de Doper en van Jezus maken voor de tweede maal een gelijkaardige situatie mee . Dat kan de ondergesneeuwde ervaringen en herinneringen aan het begin van Jezus' optreden blootleggen en activeren . Wat zich afspeelde na de arrestatie van Johannes de Doper , doet zich opnieuw voor : vlucht , verstrooiing , hergroepering . Zoals Jezus het werk van Johannes verder zette , zo zullen zijn leerlingen het werk van Jezus verder zetten . Zo kan de teleurstelling en de ontgoocheling plaats maken voor hoop en opdracht . Zo ontdekken ze wat Jezus van hen verwacht . Dat wordt verwoord door Jezus woorden in de mond te leggen . En de vrouwen weten nog heel goed hoe het met hun mannen ging toen Johannes werd gearresteerd en hoe Jezus hen verzamelde . Wellicht hebben zij een beslissende rol gespeeld in dat bewustwordingsproces . Want vanop een zekere afstand hebben ze het allemaal zien gebeuren : de vernieuwingsbeweging van Johannes de Doper , zijn arrestatie en dood , Jezus'optreden , zijn optreden in Jeruzalem , zijn arrestatie en kruisiging . Ze hebben gezien hoe hun mannen als scheepjes dobberden op de golven van vreugde en teleurstelling , van de gedachte dat ze prinsen waren wiens troon in het verschiet stond , en van gezocht wild dat schichtig wegvlucht voor de jagers .

11. horos (berg) . In 196 verzen in de bijbel . In 168 verzen in het O.T. . In achtentwintig verzen in het N.T. . In acht verzen bij Matteüs : (1) Mt 4,7 . (2) Mt 5,1 . (3) Mt 14,23 . (4) Mt 15,29 . (5) Mt 17,1 - Mt 17,2 . (6) Mt 21,1 . (7) Mt 26,30 . (8) Mt 28,16 . Een eerste overeenkomst tussen Mt 17,1-9 en Mt 28,16-20 is dat het gebeuren zich afspeelt op de berg (Mt 17,1 - Mt 17,2 en Mt 28,16) .
De berg wordt beschouwd als de ontmoetingsplaats van God en mens . Die plaats garandeert geen Godservaring . In Mt 4,8 is de berg een plaats van beproeving die tot een keuze noodzaakt .

13. tassö (bevelen, opdragen) , zie Mt 21,6 . Vertaling van het Hebreeuwse werkwoord tzâwah . Vormen van tassô bij Matteüs : (1) Mt 1,24 (prosetaxen = hij schreef voor) . (2) Mt 8,4 (prosetaxen = hij schreef voor) . (3) Mt 21,6 (sunetaxen = hij kwam overeen) . (4) Mt 26,19 (sunetaxen = hij kwam overeen) . (5) Mt 27,10 (sunetaxen = hij kwam overeen) . (6) Mt 28,16 (etaxato = hij bepaalde) . Mediaal aorist . In deze vorm uniek in Matteüs . De zinsstructuur van Mt 28,16 is dezelfde als in Mt 1,24 , Mt 21,6 , Mt 26,19 en Mt 27,10 . Mt 28,16 verwijst naar Mt 26,32 , Mt 28,7 en Mt 28,10 .

Statenvertaling . 17 En als zij Hem zagen, baden zij Hem aan; doch sommigen twijfelden.
King James Bible . [17] And when they saw him, they worshipped him: but some doubted.
Luther-Bibel . 17 Und als sie ihn sahen, fielen sie vor ihm nieder; einige aber zweifelten.

Tekstuitleg van Mt 28,17 . Dit vers Mt 28,17 telt 7 woorden en 17 lettergrepen . Een eerste overeenkomst tussen Mt 17,1-9 en Mt 28,16-20 is dat het gebeuren zich afspeelt op de berg (Mt 17,1 - Mt 17,2 en Mt 28,16) . Een tweede overeenkomst zijn de verzen Mt 17,6 en Mt 28,17 . Mt 17,6 lijkt een variante van Mt 28,17 : 1. gehoord - gezien , 2. zij vielen op hun aangezicht - zij knielden bij , 3. zij vreesden - zij echter twijfelden .

2. idontes (gezien) , zie Mt 2,16 . Verwijzing : râ´âh (zien) , zie Ex 3,7 . Verwijzing : horaô (zien) , zie Mc 16,7 . In veertien verzen bij Matteüs : (1) Mt 2,10 . (2) Mt 8,34 . (3) Mt 9,8 . (4) Mt 9,11 . (5) Mt 12,2 . (6) Mt 14,26 . (7) Mt 18,31 . (8) Mt 21,15 . (9) Mt 21,20 . (10) Mt 21,32 . (11) Mt 21,38 . (12) Mt 26,8 . (13) Mt 27,54 . (14) Mt 28,17 .

4. prosekunèsan (zij knielden bij) . Verwijzing : prosekunèsan (zij knielden bij) , zie Mt 2,11 . Actief aorist derde persoon enkelvoud . In zesenveertig verzen in de bijbel . In vijfendertig verzen in het O.T. . In elf verzen in het N.T. . In. vier verzen bij Matteüs : (1) Mt 2,11 . (2) Mt 14,33 . (3) Mt 28,9 . (4) Mt 28,17 . Wijzen , leerlingen en leerlingen / vrouwen knielen voor Jezus . Het is een reactie op een Godsopenbaring .
Er is een combinatie van een werkwoordvorm van 'zien' en prosekunèsan (zij knielden) :
- Mt 28,17 : kai idontes auton prosekunèsan = en hem gezien knielden zij .
- Mt 2,11 : eidon to paidion meta marias tès mètros autou kai pesontes prosekunèsan autô = zij zagen het kind met Maria zijn moeder en zij knielden voor hem .

Jezus verschijnt niet . Matteüs veronderstelt dat hij er is. Wanneer de Elf op de berg komen , zien ze hem . De berg is de ontmoetingsplaats tussen God en mens . Na het zien volgen geen reacties van vrees of verwondering zoals we dat vaak in het evangelie tegenkomen . Zij knielen echter . Maar er is ook twijfel . Er is toch wel een opmerkelijk verschil tussen de houding van de vrouwen (Mt 28,9 - Mt 28,10) en de Elf .

7. distazô (twijfelen). In Mt 28,17 .

Statenvertaling . 18 En Jezus, bij hen komende, sprak tot hen, zeggende: Mij is gegeven alle macht in hemel en op aarde.
King James Bible : And Jesus came and spake unto them, saying, All power is given unto me in heaven and in earth.
Luther-Bibel . Und Jesus trat herzu und sprach zu ihnen: Mir ist gegeben alle Gewalt im Himmel und auf Erden.

Tekstanalyse van Mt 28,18 . Dit vers Mt 28,18 telt 16 (2 X 2 X 2 X 2) woorden en 75 (3 X 5 X 5) letters . De getalwaarde van Mt 28,18 is 7548 (2 X 29 X 131) . Het citaat telt 9 (3 X 3) woorden en 36 (2 X 2 X 3 X 3) letters ; een verhouding 1 op 4 .
Een eerste overeenkomst tussen Mt 17,1-9 en Mt 28,16-20 is dat het gebeuren zich afspeelt op de berg (Mt 17,1 - Mt 17,2 en Mt 28,16) .
Een tweede overeenkomst zijn de verzen Mt 17,6 en Mt 28,17 . Mt 17,6 lijkt een variante van Mt 28,17 : 1. gehoord - gezien , 2. zij vielen op hun aangezicht - zij knielden bij . 3. zij vreesden - zij echter twijfelden .
Een derde overeenkomst bestaat erin dat Jezus naar zijn leerlingen toegaat (Mt 17,7 en Mt 28,18) .

1. kai (en) . Verwijzing : kai (en) , zie Mt 1,2 . Nevenschikkend voegwoord . In 705 verzen bij Matteüs . Er heeft verandering van personage plaats . In Mt 28,16 - Mt 28,17 zijn de leerlingen van Jezus het onderwerp van de zin , in Mt 28,18 is Jezus het onderwerp . Nochtans wordt het verbindingswoord kai (en) gebruikt . We hadden het partikel de (echter) verwacht , juist om die verandering van personage aan te geven .

2. proselthôn (naderbijgekomen) . Verwijzing : proselthôn (naderbijgekomen) , zie Mt 4,3 . Actief participium aorist nominatief mannelijk enkelvoud . Het komt in veertien verzen bij Matteüs voor . Het is één van de zeldzame keren bij Matteüs dat Jezus naderbij komt .

3. lidwoord . ho (de) . Verwijzing : lidwoord , zie Mt 28,18 . Bepaald lidwoord nominatief mannelijk enkelvoud . In 8495 verzen in de bijbel . O.T. (5295) . N.T. (2443) . Mt (408) . Mc (219) . Lc (331) . Joh (436) . Hnd (281) . Apk (156) . In 219 verzen in Mc (Marcus) . Mc 1 (12) . Mc 2 , Mc 3 , Mc 4 , Mc 5 , Mc 6 , Mc 7 , Mc 8 , Mc 9 , Mc 10 , Mc 11 , Mc 12 , Mc 13 , Mc 14 , Mc 15 , Mc 16 .

- hè . Verwijzing : lidwoord , zie Mt 28,18 . Bepaald lidwoord nominatief vrouwelijk enkelvoud . In 4860 verzen in de bijbel . In zesenzeventig verzen bij Marcus . In zes verzen in Mc 1 .
- hoi (de) . Verwijzing : lidwoord , zie Mt 28,18 . Bepaald lidwoord nominatief mannelijk meervoud . Bijbel (4230) . O.T. (3257) . N.T. (973) . Mt (196) . Mc (101) . Lc (165) . Joh (125) . Brieven (316) . Apk (70) . Mt , zie Mt 2,5 .
- hoi de (zij echter) . In 172 verzen in het N.T. . Mt (57) , zie Mt 2,9 .
- tou . Genitief mannelijk en onzijdig enkelvoud . In 8480 verzen in de bijbel . In 234 verzen bij Mt (Matteüs) . In vijf verzen in Mt 1 (zie Mt 1,18) . tou de , zie Mt 1,18) .
- tès . Genitief vrouwelijk enkelvoud . In 5271 verzen in de bijbel . In 109 verzen bij Lc .
- tôi . Bepaald lidwoord . Datief mannelijk of onzijdig enkelvoud . In 5507 verzen in de bijbel . In 163 verzen in Hnd , zie Hnd 9,3 .
- tèi . Bepaald lidwoord . Datief vrouwelijk enkelvoud . In 3381 verzen in de bijbel . In 94 verzen bij Mt . In 119 verzen bij Lucas . In 122 verzen in Hnd .
- tôn . Lidwoord genitief meervoud . In 5178 verzen in de bijbel . In 119 verzen bij Lc .
- tais . Lidwoord datief vrouwelijk meervoud . In 980 verzen in de bijbel . In drieëndertig verzen bij Lc . In zeven verzen in Lc 1 ; in vijf verzen wordt het lidwoord tais voorafgegaan door het voorzetsel van plaats / tijd en (in) ; eveneens in vijf verzen wordt het lidwoord tais gevolgd door de bepaling van tijd hèmerais (dagen) . In Lc 2 wordt het lidwoord tais slechts tweemaal gebruikt ; in één vers gaat en (in) vooraf aan het lidwoord en wordt het gevolgd gevolgd door hèmerais (dagen) .

4. Ièsous (Jezus) . Verwijzing : Ièsous (Jezus), zie Mt 1,1 . Zelfstandig naamwoord . Eigennaam . Nominatief mannelijk enkelvoud .

5. elalèsen (hij sprak) . Actief aorist derde persoon enkelvoud . Verwijzing : laleô (lallen, spreken, praten) , zie Mt 4,6 . In zeven verzen bij Matteüs . Hier gebruikt Matteüs niet eipen (hij zei) maar elalèsen (hij sprak) . In zes van de zeven verzen bij Matteüs is Jezus onderwerp van elalèsen (hij sprak). Wanneer woorden geciteerd worden , worden deze over het algemeen voorafgegaan door legôn (zeggend) : Mt 13,3 , Mt 14,27 , Mt 23,1 , Mt 28,18 . In vier verzen (van de zes) wordt de naam ho Ièsous (Jezus) uitdrukkelijk vermeld ; in twee verzen voor het werkwoord elalèsen (hij sprak) : Mt 13,34 , Mt 14,27 , in twee verzen erna : Mt 23,1 en Mt 28,18 . In zes verzen volgt op het werkwoord elalèsen (hij sprak) een datief ; in vier verzen is het autois (tot hen) ; in twee verzen is het tois ochlois (de menigten) .

6. autois (aan hen) . Datief mannelijk meervoud .

7. legôn (zeggend) . Actief deelwoord praesens nominatief mannelijk enkelvoud . Verwijzing : leg� (zeggen) , zie Mt 4,6 .

8. passief aorist derde persoon enkelvoud = edothè (hij werd gegeven) van het werkwoord didômi (geven) . Taalgebruik in de bijbel : didômi (geven) . Taalgebruik in de Septuaginta : didômi (geven) . Tenakh (30) . Pentateuch (3) . Eerdere Profeten (4) . Latere Profeten (6) . 12 Kleine Profeten (1) . Geschriften (16) . Da () : (1) . (2) . (3) . (4) . (5) . (6) . (7) . (8) . (9) . (10) .

Het komt in achtenvijftig verzen in de bijbel voor . In dertig verzen in het O.T. : Da 7,14 . In achtentwintig verzen in het N.T. . In dit verband moet Ex 36,1 nader bekeken worden. In twee verzen bij Matteüs : (1) Mt 14,11 . (2) Mt 28,18 . In één vers bij Lucas . In twee verzen bij Johannes . In achttien verzen in Openbaring : (1) Apk 6,2 . (2) Apk 6,4 . (3) Apk 6,8 . (4) Apk 6,11 . (5) Apk 7,2 . (6) Apk 8,3 . (7) Apk 9,1 . (8) Apk 9,3 . (9) Apk 9,5 . (10) Apk 11,1 . (11) Apk 11,2 . (12) Apk 13,5 . (13) Apk 13,7 . (14) Apk 13,14 . (15) Apk 13,15 . (16) Apk 16,8 . (17) Apk 19,8 . (18) Apk 20,4 .
Mt 28,18 is geïnspireerd op Da 7,14 : kai edothè autôi exousia (En aan hem werd macht gegeven) kai panta ta ethnè tès gès (en alle volkeren van de aarde)...
--- dôsô (ik zal geven) . Actief futurum eerste persoon enkelvoud . In 209 verzen in de bijbel . In twintig verzen in Gn . In 188 verzen in het O.T.. In éénentwintig verzen in het N.T. .
--- edôken (hij gaf) . Actieg aorist derde persoon mannelijk enkelvoud . In 426 verzen in de bijbel .
--- dos (then) = geef . In negenentachtig verzen in de bijbel . In zestien verzen in het N.T. . In drie verzen bij Lucas o.a. Lc 15,12 .
--- edothè (werd gegeven) . Passief aorist derde persoon enkelvoud .

- apodote (geef af - betaal belasting) . In zeven verzen in de bijbel . O.T. (2) . N.T. (5) :

9. moi (aan mij) . Datief mannelijk enkelvoud .
10 . pasa (al) . Nominatief vrouwelijk enkelvoud van pas (al) .
11. exousia (macht) . Nominatief enkelvoud . Verwijzing : exousia (macht), zie Mt 28,18 .
--- exousia (gezag , macht) . Nominatief en datief enkelvoud . In 39 verzen in de bijbel; in 10 verzen in het O.T., in 29 verzen in het N.T. In 3 verzen bij Marcus, in 6 verzen bij Lucas, niet bij Johannes, enz. In 4 verzen bij Matteüs . Nominatief, komt slechts in 1 vers voor bij Matteüs : Mt 28,18 .
Nominatief, komt slechts in 1 vers voor bij Matteüs : Mt 28,18 . En poiai exousiai (door welke macht) komt in 3 verzen bij Matteüs voor : (1) Mt 21,23 . (2) Mt 21,24 . (3) Mt 21,27 . In acht verzen in Apk .
--- De accuatief exousian (macht) komt in 6 verzen : Mt 8,9 . Exousian echô (macht hebben) : (1) Mt 7,29 . (2) Mt 9,6 . Exousian didômi (macht geven) : (1) Mt 9,8 . (2) Mt 10,1 . (3) Mt 21,3 .
We kunnen niet ontkennen dat hier sterke taal gesproken wordt: Gegeven is aan mij alle macht in hemel en op de aarde. Laat het nog zijn dat hier naar Da 7,14 verwezen wordt (edothè autôi exousia - gegeven werd aan hem macht). De vraag rijst hoe we iets dergelijks kunnen beweren over wat in het hierna-maals gebeurt.
12. en + datief (in) . Plaatsaanduiding .

13. ouranôi ( - in de - hemel) . Datief enkeloud van het zelfstandig naamwoord ouranos (hemel) . In 76 verzen in de bijbel . In 42 verzen in het O.T. In 34 verzen in het N.T. In acht verzen bij Mt .

17. gès (op de aarde) . Genitief enkelvoud van het zelfstandig naamwoord gè (aarde) .
- gè (aarde) . Nominatief enkelvoud gè of datief enkelvoud gèi . Verwijzing : gè (aarde) , zie Mt 28,18 . In 771 verzen in de bijbel .
- MT : ´ârèts (aarde) . In 453 verzen in de bijbel . Met lidwoord hâ´ârèts (de aarde) . In 851 verzen in de bijbel .
--- bâ´ârèts (op de aarde) . In 398 verzen in de bijbel .
- Vulgaat : terra . Nominatief en ablatief enkelvoud . Het lidwoord speelt geen rol . In 1163 verzen in de bijbel .

Statenvertaling . 19 Gaat dan henen, onderwijst al de volken, dezelve dopende in den Naam des Vaders, en des Zoons, en des Heiligen Geestes; lerende hen onderhouden alles, wat Ik u geboden heb.
King James Bible : Go ye therefore, and teach all nations, baptizing them in the name of the Father, and of the Son, and of the Holy Ghost:
Luther-Bibel . Darum gehet hin und machet zu Jüngern alle Völker: Taufet sie auf den Namen des Vaters und des Sohnes und des Heiligen Geistes

Tekstuitleg van Mt 28,19 . Dit vers Mt 28,19 telt 20 (2 X 2 X 5) woorden en 102 (2 X 3 X 17) letters . De getalwaarde van Mt 28,19 is 12663 (3 X 3 X 3 X 7 X 67) . De opdracht van Jezus aan de leerlingen wordt in één zin uitgedrukt . Aan het hoofdwerkwoord gaat een participium vooraf en het hoofdwerkwoord wordt gevolgd door twee participiazinnen .

1. πορευθεντες (= poreuthentes: zich op weg begeven; wkw med part aor nom mann en vr mv van het wkw πορευομαι = poreuomai: zich op weg begeven, op weg gaan). zie Mt 2,9 en poreuomai (zich op weg begeven) . In zeven verzen bij Matteüs : (1) Mt 2,8 . (2) Mt 9,13 . (3) Mt 11,4 . (4) Mt 21,6 . (5) Mt 22,15 . (6) Mt 27,66 . (7) Mt 28,19 . poreuthentes (zich op weg begeven) . Het staat aan het begin van de opdracht . Het is het zevende vers bij Matteüs die poreuthentes (zich op weg begeven) gebruikt . Het is de vierde maal dat het participium in de opdracht wordt gebruikt . De eerste maal was het in Mt 2,8 . Koning Herodes gaf opdracht aan de magiërs om zich op weg te begeven en nauwkeurig uit te zoeken waar het kind te vinden is . Tegenover deze koning die zich bedreigd voelt in zijn macht staat Jezus die alle macht ontvangen heeft . In nog twee andere teksten maakt poreuthentes (zich op weg begeven) deel uit van de opdracht van Jezus . In Mt 9,13 gaat het om het leren van barmhartigheid , in Mt 11,4 om wat Jezus doet . Zich op weg begeven gevolgd door een imperatief heeft bij Jezus niets met macht te maken ; het gaat erom hoe mensen leren leven. Het zich op weg begeven heeft iets te maken met anderen mee op weg gaan , groeien .

2. oun (derhalve, bijgevolg) , zie Mt 1,17 . In zesenvijftig verzen bij Matteüs . oun (derhalve, bijgevolg) wijst erop dat een zin voorafgaat . Het geeft een verantwoording voor de opdracht , de zending .

3. μαθητεύσατε (= mathètheusate: maakt leerling; wkw act imperat aor 2de pers mv van het wkw μα-ν-θ-αν-ω = ma-n-th-an-ô: leren ; Hebr.: lâ-m-ad. Stam : (l)-m-th/d.). Hapax .
- Hebr: לָמַד = lâmad. Stam : l - m - d. Gr: μα-ν-θ-αν-ω = ma-n-th-an-ô (leren, onderwijzen). μαθητης = mathètès: leerling. Stam : math. Zie Hebr: m-d ל = l wordt gebruikt voor de datief: aan, voor מה = mâh of mah of mèh: vragend vnw wat of welk, למה = lâmmâh of lâmèh: waarom? De ד is de letter daleth: d. Het zou naar iets kunnen verwijzen, een aanwijzend voornaamwoord: dat. We zouden het Hebreeuwse למד = lâmad kunnen vertalen met: voor wat is dat? Waarvoor of waarom is dat? Het is de vraag naar de functionaliteit van het aangeduide. Leren is onderwijzen.

1. 3. Het participium aorist meervoud poreuthentes (zich op weg begeven) staat in twee zinnen waarbij Jezus een opdracht geeft nl. Mt 9,13 en Mt 28,19 . Tussen die twee zinnen is een opmerkelijke gelijkenis vermits beide hoofdwerkwoorden in de imperatief aorist meervoud aan elkaar verwant zijn : Mt 9,13 : poreuthentes de mathete (zich op weg begeven echter leert) , Mt 28,19 : poreuthentes oun mathèteusate (zich op weg begeven maakt tot leerlingen) . Vanuit de gelijkenis met Mt 9,13 krijgt het leerling maken een bijzondere betekenis . Want de tollenaar Matteüs werd door Jezus geroepen en ontving barmhartigheid . Het leerling maken gaat gepaard met barmhartigheid .

Statenvertaling . 20 En ziet, Ik ben met ulieden al de dagen tot de voleinding der wereld. Amen.
King James Bible : Teaching them to observe all things whatsoever I have commanded you: and, lo, I am with you alway even unto the end of the world. Amen.
Luther-Bibel (1984) . und lehret sie halten alles, was ich euch befohlen habe. Und siehe, ich bin bei euch alle Tage bis an der Welt Ende.

Tekstuitleg van Mt 28,20 . Dit vers Mt 28,20 telt 22 (2 X 11) woorden en 110 (2 X 5 X 11) letters ; verhouding : 1 op 5 . De getalwaarde van Mt 28,20 is 13198 (2 X 6599) . Het citaat Mt 28,18b - Mt 28,19 - Mt 28,20 telt 9 + 20 + 22 = 51 (3 X 17) woorden en 36 + 102 + 110 = 248 (2 X 2 X 2 X 31) letters

1. διδασκοντες (= didaskontes: lerende, onderrichtende, onderwijzende; wkw act praes nom mann mv van het wkw δι-δα-σκ-ω = di-da-sk-ô: leren, onderwijzen, onderrichten. Lat.: docere. Stam: d-k/c). Verwijzing : didaskô (onderrichten - onderwijzen) , zie Mc 1,45 . Auto-didact : iemand die door zelfstudie kennis (lering) heeft verworven . Didactiek : leer van het onderrichten . In negen verzen in de bijbel . O.T. (1) . N.T. (8) . Mt (2) . Mc (1) . Hnd (2) . Brieven (3) . In één vers in het O.T. : Js 29,13 . In acht verzen in het N.T. . Mt (2) . Mc (1) . Hnd (2) . Brieven (3) . In detail : (1) Mt 15,9 . (2) Mt 28,20 . (3) Mc 7,7 = Mt 15,9 . (4) Hnd 5,42 . (5) Hnd 15,35 . (6) Kol 1,28 . (7) Kol 3,16 . (8) Tit 1,11 .

3. tèrein (te bewaren, te behouden) . Infinitief .
- tèreô (behouden, bewaren) . Verwijzing : tèreô (behouden, bewaren) , zie Mt 28,20 . Zie ook Hnd 4,3 .
--- tèrein. Infinitief . In negen verzen in de bijbel . In twee verzen in het O.T. (alleen in de Griekse tekst) . In zeven verzen in het N.T. . Slechts in Mt 28,20 wat de evangelies betreft .
- Het werkwoord sjâmar (bewaren) wordt meestal door het werkwoord fulattô (bewaken, bewaren) vertaald .

6. eneteilamèn (ik beval, opdroeg) . In eenenveertig verzen in de bijbel . In veertig verzen in het O.T. : (1) Gn 3,11 . (2) Gn 3,17 . (3) Ex 23,15 . (4) Ex 29,35 . (5) Ex 31,11 . (6) Dt 1,16 . (7) Dt 1,18 . (8) Dt 3,18 . (9) Dt 3,21 . (10) Dt 11,28 . (11) Dt 12,21 . (12) Dt 24,8 . (13) Dt 31,5 . (14) Dt 31,29 . (15) Joz 13,6 . (16) Joz 22,2 . (17) Re 2,20 . (18) (26) (27) Jr 7,22 . (28) Jr 7,23 . (29) Jr 7,31 . (30) Jr 11,4 . (31) In één vers in het N.T. : Mt 28,20 .
- entellô (bevelen, opdragen, vragen) . Verwijzing : entellô (bevelen, opdragen, vragen) , zie Mt 28,20 .
--- entellomai . In 48 verzen in de bijbel . In 46 verzen in het O.T. In 2 verzen in het N.T.
--- entelletai . In 2 verzen in de bijbel . Nu 32,25 . Am 6,11 .
--- entetaltai (hij heeft opgedragen) . Perfectum derde persoon enkelvoud . In 8 verzen in de bijbel . In 7 verzen in het O.T. : (4) 1 K 13,17 : hoti houtôs entetaltai moi en logôi kurios = want zo heeft de Heer met een woord mij opgedragen . In 1 vers in het N.T. : Hnd 13,47 : houtôs gar entetaltai hèmin kurios = want zo heeft de Heer ons opgedragen . Men moet zich houden aan de opdracht die iemand van God heeft ontvangen .
--- eneteilato (hij droeg op) . Actief aorist derde persoon enkelvoud . In 232 verzen in de bijbel . O.T. (224) . Gn (14) . Ex (9) . Lv (12) . Nu (13) . Dt (30) . Joz (26) . N.T. (8) . Mt (2) . Mc (2) . Joh (2) . Heb (2) . In acht verzen in het N.T. : (1) Mt 17,9 . (2) Mt 19,7 . (3) Mc 10,3 . (4) Mc 13,34 . (5) Joh 8,5 . (6) Joh 14,31 . (7) Heb 9,20 . (8) Heb 11,22 .
--- enteilamenos (opgedragen) . Participium aorist passief nominatief mannelijk enkelvoud : Hnd 1,2 . Hapax .
- tsâwâh (opdragen) . Verwijzing : tsâwâh (opdragen) , zie Mt 28,20 .
- tsiwwâh JHWH (JHWH beval) . In 122 verzen in de bijbel . In vierendertig (2 X 17) verzen in Ex . In tien verzen in
--- mëtsawwâh . In 19 verzen in de bijbel . ´äsjèr ´ânokhî mtsawwèh ´èthkhèm ¨hajjôm (die ik jullie heb opgedragen vandaag ) . Tenach (10) : (1) Dt 4,2 (tweemaal) . (2) Dt 11,13 . (3) Dt 11,22 . (4) Dt 11,27 . (5) Dt 11,28 . (6) Dt 12,11 . (7) Dt 13,1 . (8) Dt 27,1 . (9) Dt 27,4 . (10) Dt 28,14 .
--- wajatsawwehû of wëjatsawwehû (en hij stelde aan) . Piel imperfectum derde persoon enkelvoud . In vijf verzen in de bijbel .