Religie.opzijnbest.nl

ZOEKEN OP DEZE WEBSITE Zoeken naar elk woord Zoeken naar alle woorden  Zoeken naar exacte zin    Hulp Verzorgd door PicoSearch

Voer uw zoekwoorden in Zoekformulier verzenden   Web www.interlevensbeschouwelijk.be

Kerstmis : Is er nog plaats in de herberg?

Verantwoording
Voor de hoogzwangere Maria en haar man Jozef is er geen plaats in de herberg van Betlehem. Hoevéél herbergen telde Betlehem? Zijn alle herbergen uitgeprobeerd?
Het woord ‘herberg’ wordt in de kersttijd symbool voor de ‘herberg van de samenleving’. Gevoelig zijn wij voor het feit dat er voor talrijke mensen ‘geen plaats is in die herberg’.
Voor mij is het woord herberg archetype van meerdere herbergen.
Kerstmis houdt de uitdaging in hierover te mediteren.

Ik waag me niet aan een omschrijving van het begrip ‘meditatie’, maar getuig vanuit persoonlijke ervaring.
Als je mediteert stel je je met open hart en handen beschikbaar op voor inspiratie, levensboodschap, kracht, strijdvaardigheid, vrede, inspiratie.
Voor het onzegbare, voor de Onzegbare.
Voor het Levensmysterie in jezelf.
Voor God.
Nog duidelijker dan in het gebed laat je Hem het initiatief.
Ooit bekruipt me het gevoel dat er in verhouding te veel gebeden wordt en te weinig gemediteerd.

Meditatie
Soms kan de mens de ‘wereld’ rondom hem ervaren als een grote herberg met diverse rassen, culturen, levensopvattingen en religies.
Allen – alhoewel verschillend - met gelijke waardering.
Volgens het visioen van de bijbel en de geloofsboeken van andere religies.
Aboriginals van Australië, Indianen van Amerika, werknemers van Ford, vluchtelingen, mensen onder de armoedegrens, gelovigen van andere religies …

Jezus, van wie wij nu de geboorte vieren, ontpopte zich als een visionair man die een nieuwe visie op God én de samenleving voorleefde.
Op een radicale wijze brak Hij met de visie op God van de religieuze leiders van zijn tijd. Als een ‘Vader’ ervaarde Hij Hem; die zijn mensen bevrijdend nabij is in hun problemen en moeilijkheden.
Vanuit de kracht van zijn Vader trad Hij bevrijdend op met een bijzondere aandacht voor achtergestelde groepen van mensen.
Zijn visie is gedurende 2000 jaar met de mensheid mee gegroeid en wordt door zijn volgelingen voortdurend geactualiseerd.

De in de hogere sferen opgenomen NU-levende Christus ziet en analyseert het huidig wereldgebeuren nog scherper dan sociologen en maatschappij critici.
Ik stel me voor dat Hij droomt van een samenleving zoals een herberg. Zonder armoede, racisme, uitbuiting en oorlogen. Mét de wil tot samenleven tussen Israëliërs en Palestijnen en tussen Sjieten en Soenieten in Irak.

Kerstmis houdt anno 2006 die ethische visie – dat visioen – overeind !
Het kerstverhaal geeft het perspectief aan waarin wij hopen en bidden dat in het nieuwe jaar 2007 creatieve stappen worden gezet.

Op macro vlak leert ons de evolutie van de kosmos dat negatieve krachten elkaar tegenwerken en op de duur uitdoven. Dat positieve krachten elkaar versterken en vermeerderen. De fysica houdt voor dat hetgeen waar is op macro vlak ook geldig is in het kleine, op micro niveau.
Gedurende duizenden jaren evolueert de wereld in positieve richting naar het Goede ondanks alle negativiteit, binnen onze generatie.
Ons gebed en handelen zijn daartoe de onmisbare bijdrage in het nieuwe jaar; vanuit het visioen van het kerstverhaal.
Het visioen wordt herboren.
Jij zelf bent … visioen!

Is het menselijk ‘hart’ ook niet een herberg? Een herberg waar plaats is voor ‘mezelf’.
Kan ik mezelf binnen laten in mezelf?
Mét mijn hebbelijkheden en verborgen gebreken. Mét mijn idealen waaraan ikzelf niet beantwoord. Mét mijn leeftijd, gezondheidsproblemen en frustraties.
Als ik mezelf waardeer niet zoals ik zou willen zijn maar zoals ik ben, gaat de deur van de ‘herberg-in-mij’ open om er mezelf binnen te laten.
Ik mag me bij mezelf geborgen voelen mét mijn ideeën en aspiraties.
Dan gebeurt een wonder. Het goddelijke wordt in mij geboren.
Vrede … groeit.
En een diepe vreugde nauwelijks in woorden te vatten.
Kerstmis in mijn hart !

Maar het gebeurt dat je jezelf ervaart als een stal, onherbergzaam, onrustig, in complete wanorde.
Dáár heeft dan de geboorte van Jezus plaats, ondanks jezelf!
Het gebeurt aan je.

Ook de ‘diepste kern’ in mij, in jou is een herberg.
Een plek waarvan je je soms bewust wordt bij rustige, mooie muziek of bij een lange winterwandeling of bij een aangrijpende liturgische viering of bij meditatie.
De plek in de mens waar een stukje eeuwigheid woont. Het ongeschapene dat altijd zal blijven bestaan.
Mijn en jouw bewustzijn, van waaruit wij delen in het Onuitsprekelijk Bewustzijn dat God of Allerhoogste of Barmhartige of Allah wordt genoemd.

De kerstoverlevering brengt herders in beeld die in de stilte van de nacht naar de plek van de Geboorte geleid worden. Misschien was het een moeizame tocht. Ruw volk die herders. Maar hun hart staat open om het grote nieuws te ontvangen. Zij leggen de moeilijke weg af van de dagelijkse beslommeringen en het zware leven als herders
naar de ‘diepste kern’ van de geschiedenis.

Als je mediteert geef je zelf ook het initiatief uit handen. Je wórdt geleid. Vaak is het inderdaad een moeizame weg.
Misschien krijg je ook zicht op de herberg in jou, de diepste kern in jezelf
waar kerstmelodieën het visioen vertolken waarvan de NU-levende Jezus droomt.
Aangaande jezelf en de wereld die wij samen bewonen.
In je diepste kern wordt het Kerstmis !

Vrede alom!
En tevens onvrede … met terrorisme, racisme en blokvorming.
Met verbaal machtsmisbruik en cultureel/religieus superioriteitsgevoel.
Met het ecologisch gevaar dat de schepping bedreigt.
Toch … vrede?!

Ik wens je in het Nieuwe Jaar creativiteit om samen met medestanders
kleine stappen te zetten geïnspireerd door het visioen van Kerstmis.
En … om erin te blijven geloven!

Suggestie
Meditatie kan betekenen deze woorden laten bezinken en rijpen.
Wat roepen ze bij me op? Welke inspiratie komt in me tot leven?

Je kan ook de inhoud van de tekst loslaten en zien … wat de boodschap in je doet?

Met dit getuigenis niet in je bewustzijn, maar in je onderbewustzijn, kan je ook in stilte
- beeldloos en woordloos - mediteren. Wat komt er dan in jezelf tot leven?

Dit alles lijkt erg hoog gegrepen. Ik denk echter dat veel mensen ‘onbewust’ mediteren. Bij het tuinieren, een lange rit alleen in de auto zonder radio, het plaatsen van de kerstboom, op pad naar ziekenbezoek, het schrijven van wenskaarten … .
Getuigenissen spreken vaak duidelijke taal. Misschien herken je dit.

Jouw manier van mediteren is de beste.
Het is jouw eigenste weg.
Hetgeen in je tot leven komt is hetgeen de Allerhoogste in jou bewerkt.
Het is ‘jouw’ menswording.
Liefdes relatie is toch een tweerichtingsgebeuren?
Het doet, oh, zo een deugd.
Ik wens je een hartversterkende Kerstmeditatie toe naar het Nieuwe Jaar.

Denkvragen
1. Welk archetype van herberg komt er spontaan bij jou op?
2. Waar zie jij de droom van de NU-levende Jezus werkelijkheid worden?
3. Voel je vrede groeien in je hart als je even of langere tijd stilte opzoekt?

Gebed

Is er nog plaats in de herberg?

Samen met herders
zoeken we de weg
door de duisternis van ons hart en onze wereld
naar de plek waar Licht brandt.
Licht van hoop en vertrouwen.
Vertrouwen in het Goede
in de wereld en in mezelf.

Samen met wijzen uit het Oosten
gelovigen van vreemde religies
volgen we de Ster
die leidt tot begrip, waardering en samenwerking.
Naar het visioen van Kerstmis.

Jezus
samen met de mensheid
scheppen we plaats in de herberg van ons leven
voor jouw geboorte.
Til ons én onze wereld op
tot jouw visioen.
In vrede en dankbaarheid.
Samen met herders en koningen
met Jozef en Maria
én met de mensen van Betlehem. Amen.

Bernard Delhaise

Advent, uitzicht op menswording - ‘Samen armoede uitsluiten’

Verantwoording
De feesten komen eraan. De rush naar winkels met geschenken is begonnen. Waarmee kan ik mijn oudste dochter plezier doen?
De dagen worden nóg korter. Advent met een glinsterend kerstfeest aan de horizon. Vier zondagen, vier kaarsjes. Als het buiten heel donker is, kan je ervaren hoe sterk het licht soms schijnt … in je binnenste. Waar een Europese stroompanne goed voor is. Licht in de duisternis. Van binnen!

Meditatie
Iedere advent opent Welzijnszorg onze ogen op armoede in eigen omgeving. ‘Samen armoede uitsluiten’ is het thema. Want de kloof tussen arm en rijk neemt toe. In België. Op een onderhuidse manier. De alarmsignalen zijn tekenend; ook de cijfers die Welzijnszorg publiceert. Ooit was een job dé garantie om niet in armoede te geraken. Maar dat is niet langer zo. Welzijnszorg heiligt de advent door ons uit te nodigen samen met velen nieuwe stappen te zetten in de uitsluiting van de armoede, ook via politieke weg.

Welzijnszorg geeft inzicht in de vele vormen van hedendaagse armoede. Inzicht ook in oorzaken en achtergronden. Armoede is geen noodlot, maar wordt veroorzaakt … door mensen, onaangepaste wetten en situaties die als men wil anders kunnen zijn.
Schrijnende getuigenissen doen nadenken.
Mijn hart scheurt open.

In december is het alsof de natuur ons uitnodigt te mediteren.
Als je thuis komt na je werk is het al donker. Is het vroege invallen van de nacht niet een ‘symbool’? Kan je hierin iets ‘lezen’?
Zit er niet een uitnodiging in vervat mét de natuur stilte op te zoeken en momenten van stilte te creëren voor jezelf? Om te graven in je innerlijke binnentuin.
Misschien de uitdaging om gedurende de advent iedere week hieraan een half uur tijd te besteden. Een uitdaging.
Hoe bewuster je hierover mediteert, hoe scherper je inzet wordt. Zo leert me de ervaring.
Tijd voor meditatie is de best geïnvesteerde tijd voor een druk bezet mens. Je krijgt innerlijk licht én nieuw perspectief op de vele dingen die je in beslag nemen.

Waaróm neemt de mens het op voor armen in eigen omgeving? Hoe komt het dat hij/zij die armoede ziet? Wie is toch de mens om zich het leven van de ander aan te trekken?
In de dierenwereld bestaat die bezorgdheid niet. De ene vreet de ander op. De sterkste overleeft en de zwakke crepeert. ‘The survival of the fittest’.

Daartegen komt de mens in opstand. In de mate dat de mensensoort doorheen de eeuwen evolueert, voegt hij in de evolutie van de wereld nieuwe waarden toe aan het bestaan. Hij zoekt de kansarme op en trekt zich zijn lot aan. De oorzaken van armoede wil hij kennen om die aan te klagen en om te buigen. Dit is revolutionair!
Dit verandert de loop van de geschiedenis!
Maar, het verandert ook het leven van de individuele persoon!

Want hij trekt zich het lot en het lijden van de mens in armoede aan. Zelf stelt hij er zich aan bloot! Het lijden dat hij bestrijdt, gaat niet ongemerkt aan hem of haar voorbij. De bekommernis en de zorgen, het psychische lijden déélt hij.
Het maakt deel uit van zijn engagement.
Het is de brandstof van de motor die de armoede wil uitsluiten.
Een onberekenbaar kapitaal aan menselijke energie wordt aangewend in deze strijd. ‘Samen’, zegt welzijnszorg. Samen vanuit diverse achtergronden.

Omdat ik … mens ben.
Omdat … de kansarme mijn vriend en lotgenoot is.
Omdat ik … de wereld wil veranderen.
Omdat ik … voel dat de schepping die richting moet uitgaan.
Omdat ik … sta in de traditie van hen die zich door bezielende figuren laten inspireren. Franciscus, Pater Damiaan, Cardijn …

Het is niet evident om midden het kopen van geschenken voor Kerstmis en Nieuwjaar aandacht en energie over te houden voor kansarmen.
Je staat in twee bewegingen tegelijk. In consumptie én solidariteit.
In de mate dat je bewust leeft, ‘vervloeien’ beiden en evolueren naar een ‘solidaire consumptie’.
Alléén is dat onmogelijk.
Dus ‘samen’ armoede uitsluiten. Samen met bondgenoten. Daarom bestaat Welzijnszorg.

Samen armoede ‘uitsluiten’. Een ambitieuze visie op lange termijn. Het verwijst naar een maatschappijvisie waar de afgoden van productie en consumptie plaats maken voor een economie die er is ‘voor de mens’ mét inhaalbeweging naar kansarmen. Ik blijf geloven in die toekomstvisie. Maar het houdt in dat we ons daarvoor inzetten met doorzicht en energie, samen met velen in en buiten welzijnszorg. De millenniumdoelstellingen van de Verenigde Naties (september 2000) willen op wereldvlak tegen het jaar 2015 de armoede ‘halveren’. Aan die toekomstvisie werkt Welzijnszorg mee. Maar Welzijnszorg is radicaler en zegt … ‘uitsluiten’.

Misschien ben je zelf helemaal niet geëngageerd in de strijd tegen armoede en herken je je niet in dit betoog. Houdt Advent niet de uitdaging in deze realiteit mee op te nemen in je denken en voelen? In je bidden en mediteren? In je vieren en delen?
In je eigen levenssituatie is misschien een kleine stap mogelijk.

Ik ben mens.
Mijn mens-zijn is echter geen statisch gegeven, maar een dynamisch gebeuren.
Ik ‘groei’ in mijn mens-zijn.
In de mate dat ik blijf geloven in solidariteit,
‘word’ ik meer en méér ‘mens’.
Allen die op deze solidaire manier de advent heiligen worden méér mens.
De ‘mensheid’ wordt meer mens.
Op de pelgrimstocht van de mensheid situeren we ons in de grote stroming van bevrijding van verleden naar toekomst.
De profeten in de bijbel roepen daartoe op.
Jesaja schetst de toekomstvisie in een poëtische taal waar dieren verwijzen naar mensen:
Op die dag zal het gebeuren.
De wolf zal zich neerleggen naast het lam,
de panter vlijt zich neer naast het bokje.
Koe en berin sluiten vriendschap.
Niemand doet nog kwaad of handelt nog verderfelijk.
Want kennis van de Heer vervult het hele land,
zoals het water heel de bodem van de zee bedekt.
(Jesaja, 11, 6-9)

Op deze pelgrimstocht houdt de advent de uitdaging in vier stappen te zetten.
Om vier lichtjes te ontsteken … in je binnenste.
Richtingaanwijzers zijn de vier zondagen.
Of vier profetische figuren, mensen die jou inspireren.
Of grondhoudingen die je ervaart in vier adventsmeditaties.

Het wordt 21 december, winterzonnewende. De aarde wendt zich opnieuw naar de zon. Beeld van de geboorte van het nieuwe licht in kosmos en mens. In jezelf?

En het wordt Kerstmis, dé dag van ‘menswording’.
Van jouw en mijn menswording, in de mate dat wij nieuwe stappen zetten.
De geboorte vieren we van de Man van Nazareth die aan de geschiedenis een nieuwe wending geeft, waardoor God Mens wordt.
Profeten voor Hem hebben de toon gezet en veel profeten na Hem breiden zijn boodschap uit naar de tijd waarin wij nu leven. Misschien ben jij zo een profeet?

Voor meditatie bestaat geen recept.
Je laat advent en welzijnszorg, duisternis en het komende licht ‘aan je gebeuren’.
Op een ‘bewuste’ manier kan je ermee bezig zijn.
Maar je kan ook - met de advent in je ‘onderbewustzijn’ - rustig aanwezig zijn voor je adventskaars, zónder actief na te denken; en stilte in je laten doorwerken.
Jij bent jouw weg van ‘méér mens’ worden.
‘Samen’ armoede uitsluiten wordt voor mij geleidelijk aan:
‘Samen met Hem die mij bezielt, Jezus, de Man van Nazareth.’

Denkvragen
1. Wie zijn jouw profetische figuren, mensen die je inspireren?
2. Wat kan jij doen om armoede uit te sluiten?
3. Hoe ervaar jij jouw weg van ‘meer mens’ worden?

Bezinning

Hij die Liefde heet
zal ook vandaag Mens worden.

Dit is aan het geschieden.

Hij zal niet bij woorden blijven.

Hij zal handen en voeten krijgen,
geest en hart.

Hij zal te voelen zijn in ieder mens die zegt:
‘Ik ben er ook voor jou.’

Hij zal te zien zijn in elke keuze,
elke politieke beslissing,
die uitzicht geeft aan mensen zonder toekomst.

Zoals Hij Mens is geworden in Jezus.

(Adventskalender 23 december 06)

Bernard Delhaise

De as van het kwade

Verantwoording
In de internationale politiek wordt – om de strijd tegen het terrorisme te verrechtvaardigen - vaak geschermd met ‘de as van het kwade’. Na 9/11 lanceert president Bush grootscheeps militaire acties om het terrorisme te bezweren. Tegen landen die verantwoordelijk worden geacht voor het ‘kweken’ van terroristen en die benoemd worden als de ‘as van het kwade’. Het lijkt een toverwoord dat internationale waarden en afspraken doorkruist en een niets ontziende ravage veroorzaakt.’In the name off the Lord!’ De terroristische as van het kwade moet uiteraard bestreden worden. De vraag is echter op welke manier. Want hoe meer ik afkeurende commentaren van academici en hoog geplaatste diplomaten hierover beluister, hoe sterker ik mijn intuïtie terugvind. Zou de zg. as van het kwade niet vooral bestaan uit de ‘As Verenigde Staten – Israël’ met wapenlobby als belangrijke motor? Zijn het niet deze beide landen die het evenwicht van de wereld in gevaar brengen? Ik begrijp niet dat ‘deze’ as van het kwade niet uitdrukkelijk wordt veroordeeld door het politiek gezag van de Westerse wereld!

Meditatie
Het is hoogtijd dat we over de as van het kwade mediteren.
Deze as is niet alleen het ondoorzichtig verbindingskanaal tussen twee staten. Het is méér.
Het is ook de as die twee negatieve polen met elkaar in verbinding brengt met het gevolg dat beiden elkaar versterken en verhevigen.
Bijvoorbeeld de band tussen culturele/religieuze superioriteit én politieke overheersingsdrang.
De verbindingsas tussen beide polen ‘activeert’ elk van beiden. Zo sterk dat beide polen tot in het uitzinnige functioneren.
De inval in Libanon door Israël afgelopen zomer is er een sprekend voorbeeld van.
Ook het vasthouden van verdachten in Guantanamo zonder vorm van proces. Bij het verhoor van gevangenen ‘mogen’ vanaf nu foltermethodes worden toegepast, zonder bijstand van rechtshulp! Tegen alle internationaal recht in. Dit is de sprong vooruit naar het tijdperk dat de dieren op aarde heersten. Beestachtig! Bush eindigt de bijbehorende toespraak met een verraderlijke glimlach ‘God bless you.’ God mit uns. In de V.N. en de E.U. zie ik hieromtrent weliswaar soms fronsende wenkbrauwen. Maar ik beluister geen expliciete veroordelingen van de ministers van Buitenlandse Zaken, noch van de leiders van de wereldgodsdiensten. Is dit niet om van te huilen? Iedereen zwijgt. Wie zei ooit ‘Wie zwijgt stemt toe.’? De profetische figuren van de 20° eeuw draaien zich om in hun graf.

Zonder het wereldprobleem uit de weg te gaan stel ik me in mijn meditatie vaak de volgende vraag. Gaan ‘wijzelf’ wel vrijuit? Zit de as van het kwade ook niet in ons? In mij? Cultureel én religieus meerwaardigheidsgevoelen? Onverdraagzaamheid én racisme?

Soms is slechts één pool negatief, maar die overheerst de andere. Bijvoorbeeld onverdraagzaamheid en blank zijn. Ofwel christelijke overtuiging en religieus superioriteitsgevoel.

Iemand kan religieus heel overtuigd en toegewijd zijn en toch delen in de verfoeilijke as van het kwade die op wereldvlak vernieling en dood zaait. Gaan wij nog vrijuit?

Hierover mediteren is een grote uitdaging.
Wat speelt er zich af in jezelf als je met het wereldnieuws in je hoofd probeert te mediteren? Woede? Stel dat je God toch op het spoor komt. Is het dan niet het beeld van God die wakker ligt om de as van het kwade die de wereld in haar greep heeft?
En als ik langer mediteer bots ik dan ook niet op de as van het kwade in mezelf? Misschien is het nodig nog langer te mediteren om … hierin ‘tot rust’ te komen.
Om… rustig … te worden ondanks alles. Ik mag me niet vereenzelvigen met de as van het kwade. Loslaten. Uitademen.

Woede kán vrede worden. Ik ben niet geroepen om op mijn eentje de wereld te veranderen. Mezelf kan ik niet eens veranderen. Toch vrede vinden, vrede ‘ontvangen’. Vrede, maar niet als slaapmiddel. Nieuwe energie genereert die vrede in mij.

Want in de mate dat ik in mijn meditatie vonkjes van het Goddelijke mag ervaren, kom ik op het spoor van de ‘woede van God’ om de as van het kwade.
Maar … misschien ontstaat er in mij ook een openheid voor de ‘vreugde van God’
om … de ‘as van het goede’. Het goede in de wereld en in mezelf.
Bijvoorbeeld. Gelovige moslims, christenen en joden brengen samen gebedsavonden door in het Benedictijnerklooster van Tabga aan het meer van Tiberias in Palestina!
In de V.S. bekritiseren de bisschoppen uitdrukkelijk de politieke goedkeuring van foltermethodes in Guantanamo!
Ook in je eigen leven kan je soms sterk positieve ontwikkelingen ervaren!

De ‘as van het goede’ heeft eveneens twee polen, twee vliegwielen, die positieve energie opwekken.
Enige levende getuigenissen.
Syndicaal engagement én samenwerking in doopselcatechese in de parochie.
Inzet in lokale ziekenzorgkern én in de decanale werkgroep Broederlijk Delen.
Meditatie én maatschappijbetrokkenheid.
Je kan zelf nog veel andere ‘vliegwielen’ opsporen.

Twee vliegwielen verbonden door de as wekken een enorme energie op en drijven als het ware elkaar aan. Als een van beiden vermindert, wordt hij door de andere opnieuw op dreef gebracht.

Misschien heb je aanleg om ‘beeldloos’ te mediteren.
Je bent niet bewust bezig met de assen van het goede en het kwade.
Ze zijn wel aanwezig in je onderbewustzijn.
Je ademt in en ademt uit.
In je onderbewustzijn komt de as van het kwade misschien tot stilstand en de as van het goede op kruissnelheid.

Meditatie is het tegenovergestelde van een slaapmiddel.
Je hart wordt vrij om beter om te gaan met jezelf.
Je geest wordt vaardig om de as van het kwade in de wereld te ontmaskeren en aan te klagen. Met dezelfde hevigheid als je vermoedt bij God. Maatschappijanalyse heet dat.
Studie omtrent de culturele en economische achtergronden van politieke gebeurtenissen en de samenhang tussen de verschillende uitzichten. Bijvoorbeeld de ondoorzichtige invloed van de kapitalistische wapenindustrie op politieke besluitvorming.
Er is ook kerkelijke maatschappijanalyse. Ik denk aan de verstandhouding tussen de dictator en beul Pinochet en de hoogste kerkelijke instanties.
Studie is niet meditatie, maar kan de vrucht ervan zijn en op volgende meditaties voorbereiden. Meditatie maakt hart en geest hiervoor vrij.

Er moet nog veel gemediteerd worden om creatieve energie vrij te maken.
Om de as van het kwade op wereldvlak te ontmaskeren en om te buigen tot een andere aanpak van de problemen. Tot de as van het goede.
Waarom zijn we zo bang om tegen de gevestigde wanorde van de wereld in te gaan?
Is het niet omdat we te weinig mediteren?
Misschien bidden we te veel en mediteren te weinig.

Wat maakt sommige mensen zo aantrekkelijk?
Is het niet omdat de as van het goede in hen bijzonder sterk is?
Hoe meer ik mediteer, hoe sterker ik onder de indruk ben van de as van het goede in de Man van Nazareth. Oprecht deel ik in de gevoelens van de velen die Hem bewonderen.
Mét de dag ben ik gelukkiger christen te zijn.
Maar dezelfde as van het goede is ook aanwezig in het leven van de stichters van andere religies.
Bovendien leeft de as van het goede sterk in het engagement van zoveel vrienden rondom mij.
Ook in het leven van velen die niet expliciet gelovig of zelfs niet gelovig zijn.

Wat een ervaring als dit tot mijn bewustzijn doordringt!
Het is een energetisch veld dat naar elkaar uitstraalt en de assen van het goede bij elkaar in beweging zet. Bijvoorbeeld door voor elkaar te supporteren.
Als wij in onze beweging, gemeenschap of familie geloven in de positieve uitstraling naar elkaar toe, remmen wij de as van het kwade af en brengen de as van het goede in stroomversnelling.
Vanaf de locatie waar de Man van Nazareth nu leeft – woorden schieten te kort – ervaar ik in mijn meditatie soms vonkjes van zijn bevrijdende kracht die me innerlijk iets vrijer maken om de as van het kwade te durven zien en in de as van het goede te blijven geloven.

Denkvragen
1. Waar ervaar jijzelf de as van het kwade?
2. Geloof jij ook in de uitstraling naar elkaar toe die de as van het goede in beweging brengt?
3. Dacht je ooit aan de ‘as V.S. – Israël’ als de as van het kwade?

Gebed
Laat ons bewust worden van de bron van alle zijn
die dezelfde is voor ons en alle levende wezens.

Stilte

Nu wij de aanwezigheid inroepen van de Grote Barmhartigheid,
laat ons onze harten vervullen van barmhartigheid
jegens onszelf en alle levende wezens.

Stilte

Laat ons bidden dat alle levende wezens er bewust van worden
dat ze broers en zussen zijn,
allen gevoed door dezelfde levensbron.

Stilte

Laat ons bidden dat we mogen ophouden
elkaar leed te berokkenen.

Stilte

Laat ons bij onszelf pleiten opdat onze manier van leven
de andere levende wezens niet berove van
lucht, water, voedsel, onderdak of kans tot leven.

Stilte

In nederigheid en in het bewustzijn van het leven om ons heen
en van het onophoudelijke lijden,
bidden we om vrede in ons hart en in de wereld.
Amen.
(Thich Nhat Hanh, Boeddistisch monnik)

Bernard Delhaise

Danklied van Zacharias (vertaald door Ida Gerhardt en Marie van der Zeyde)

Gezegend de Heer, Israëls God !
Hij zag om naar zijn volk en voltrok de verlossing,

want een held heeft Hij voor ons doen opstaan, een redder,
in het huis van David, zijn dienaar.

Nu vervult zich wat Hij beloofd heeft,
sinds eeuwen verkondigd door zijn profeten:

een leven tegen de vijand beveiligd,
niet langer door al wie ons kwaad wil bekneld.

Zo is zijn barmhartigheid voor onze vaderen;
nooit werd het vergeten, zijn heilig verbond,

de belofte aan Abraham, onze vader,
de eed die Hij eenmaal gezworen heeft:

dat wij, verlost uit de macht van de vijand,
zonder vrezen Hem zouden dienen,

naar zijn wil vragend, naar recht ons gedragend,
ons leven levend onder zijn oog.

En gij, kind, gij zult worden genoemd
profeet van de Allerhoogste,

zult een voortrekker zijn voor zijn aangezicht uit
om de weg voor de Heer te bereiden;

om zijn volk te geven kennis van heil
wanneer hun het kwaad wordt vergeven.

Zo goed, zo erbarmend is onze God.
De hemelse zon zal over ons opgaan,

verschijnend voor wie zonder uitzicht
in duisternis zaten en schaduw des doods;

om zo onze voeten te richten
op de weg die naar vrede leidt. Amen.

Ida Gerhardt en Marie van der Zeyde zijn de twee protestantse bijbeldeskundigen en dichteressen die na een lang verblijf in Israël en Palestina vanuit het Hebreeuws een nieuwe vertaling hebben gemaakt van de 150 psalmen, het danklied van Zacharias en het magnificat van Maria. Deze teksten vinden sinds enige tientallen jaren hun ingang in vele kloostergemeenschappen in Vlaanderen en Nederland. Het zijn onverslijtbare meesterstukken van poëzie in een adembenemende vertaling.

In het evangelie van Lucas kan je lezen hoe bij de geboorte van Johannes de Doper vader Zacharias in een visioen profeteert en het toekomstige wondere leven van zijn zoon uitzingt. Hij zet zijn loflied in met de zegening van de Heer, de God van Israël.

Deze zegening gaat terug op Israëls begin: de ellende in Egypte en de uittocht.
God wordt gezegend omdat Hij zijn volk Israël opzoekt en de ellende van zijn volk ziet. Via Mozes en zovele boden brengt Hij verlossing aan zijn volk. Dit houdt al een verwijzing in naar de nieuwe Mozes nl. Jezus.

De lijn van verlossing en bevrijding gaat nog verder terug, namelijk op de belofte aan Abraham, de vader in het geloof van de gelovige joden, christenen en moslims.

Nú laat God tot vervulling komen hetgeen sinds eeuwen werd aangekondigd door de profeten. Zo groot is zijn barmhartigheid, zijn verbond wordt nooit vergeten.

En gij, kind, Johannes (de Doper), gij zult een voortrekker zijn,
een bereider van de weg van de Heer.

Zó erbarmend is onze God. Nú zal de hemelse zon over ons opgaan.
Onze stappen zullen worden gericht op de weg die naar vrede leidt.

Met Johannes de Doper, voorloper en wegbereider van de Heer, wordt het Eerste Verbond afgesloten. Een nieuwe tijd begint.
Met hem gaat de zon op om te schijnen voor wie in duisternis zit,
om de weg naar vrede te banen.
De weg naar Jezus, de Christus, hét Licht, dé Hemelse Zon.

In het koorgebed en in het brevier eindigt het morgengebed met dit loflied.
Déze dag gaat de hemelse zon opnieuw over ons op.

De prachtige vertaling van Ida Gerhardt en Marie van der Zeyde spreekt me erg aan.
Al sinds vele jaren gebruik ik die. Ik ken de tekst bijna van buiten.
De laatste tijd ben ik begonnen de prachtig geritmeerde tekst te actualiseren
en te vertalen naar mezelf toe en naar de samenleving.
Het volstaat sommige werkwoorden in de tegenwoordige tijd te zetten in respect voor het ritme van de tekst. Wil je mee hiervan genieten?

Danklied van Zacharias

Gezégend, o Heer, liefdevolle Godheid !
Gij ziet om naar uw volk en voltrekt bevrijding,

want een mens doet Gij voor ons opstaan, een redder,
in de samenleving vandaag, uw wereld.

Déze dag voltrekt zich wat Gij beloofd hebt,
sinds generaties verkondigd door uw profeten:

een leven van verslaving bevrijd,
niet langer door hetgeen ons ondermijnt bedreigd.

Zó groot is uw barmhartigheid voor uw mensen;
nooit wordt het vergeten, uw heilig verbond,

de belofte aan Abraham, onze vader,
de eed die Gij eenmaal gezworen hebt:

dat wij, verlost van alle verknechting,
solidair zouden kunnen leven,

naar het geluk van onze medemensen vragend, naar recht ons gedragend,
ons leven levend onder uw oog.

Ook jij, … mens …, bent vandaag geroepen
profeet te zijn van de Allerhoogste,

als voortrekker voor zijn aangezicht uit
om de weg voor de Heer te bereiden;

om zijn volk te geven bevrijding en heil
wanneer hun nieuwe toekomst wordt aangezegd.

Zó goed, zo erbarmend zijt Gij, onze God.
De hemelse zon gaat in mij op,

schijnend voor mij die zonder uitzicht
gevangen zat in de duisternis van mijn verleden;

om zó mijn schreden te behouden
op de weg die vrede heet. Amen.

In de oorspronkelijke tekst richt de bidder zich in de eerste regel rechtstreeks tot ‘Israëls God’ en vervolgens als het ware tot de omstaanders sprekend ‘over’ God, die ‘omzag naar zijn volk’. Van het geheel maak ik een gebed ‘tot’ God door telkens het woord ‘Hij’ te vervangen door ‘Gij’.

Een ‘mens’ doet Gij voor ons opstaan, deze morgen, een ‘redder’.
Niet meer Johannes de Doper.
Maar wie? Dat blijft in het midden.
Misschien Jezus, of jijzelf,
of iemand die opstaat tegen onrecht en uitbuiting, tegen racisme,
of tegen de oorlog van de V.S. in Irak ?
Het gaat om hetgeen zich ‘deze dag’ voltrekt, de dag dat jij dit danklied ‘zingt’.

Welke is de ‘verslaving die ons ondermijnt’? Vul in volgens eigen inzicht en aanvoelen. De wereldroes van productie en consumptie, waarvan ik zo moeilijk afstand kan nemen? Of agressiviteit en oorlogen? Of racisme en gevoelens van superioriteit?

De ‘belofte aan Abraham’ loopt door tot in onze generatie. Via Jezus en de eerste christenen, woestijnvaders, Mohammed, Bernardus, Franciscus, Luther, Pater Damiaan, Cardijn, Dom Helder Camara … Iedere bidder van dit danklied kan zelf aan personen denken uit het verleden of aan vrienden die belangrijke richtingaanwijzers zijn op de eigen pelgrimage.

‘Ook jij, mens, bent vandaag geroepen’. In deze drie verzen zoemt de lens in op jezelf. Ben je bereid een stap te zetten in de solidaire en profetische voortrekkersrol van Johannes de Doper om ‘bevrijding en heil’ te realiseren naar ‘de nieuwe toekomst’ toe? Jij, … mens, … Carolien, … Erik, … zeg je eigen voornaam of de voornamen van hen met wie je samen dit danklied bidt.

‘Zó goed, zo erbarmend zijt Gij, onze God’. Om te eindigen is de aandacht gefocust op de intieme relatie tussen de liefdevolle God en de bidder zelf..
In mij, in jou, gaat de hemelse zon op omdat ook ‘wijzelf’ bevrijd worden uit de duisternis van de nacht of schaduwzijden van ons verleden.

Onze toekomst heet ‘vrede’.
Die toekomst is nu. Amen.

Met een verkleinde kopie kan je bijvoorbeeld in de trein op weg naar je werk de nieuwe dag binnenrijden met een meditatieve knipoog naar jezelf! Je kan ook bepaalde verzen selecteren, zelf bewerken en uitprinten voor een vergadering of als tafelgebed. Creatief omgaan met een oude tekst is geen verraad aan de traditie. Integendeel. De oude boom draagt nieuwe vruchten. De traditie lééft.

Bernard Delhaise

Verzoen je met je eenzaamheid

Verantwoording

In gesprekken met familieleden en vrienden blijkt hoe complex de ervaring van eenzaamheid is. Talrijke factoren kunnen aan de grondslag van eenzaamheid liggen. Beroep, leeftijd, gezondheid of gebrek eraan, politieke overtuiging, sociale status, geloof, cultuur. Ik focus in deze meditatie op de psychische ervaring van eenzaamheid die in talrijke situaties voorkomt. Soms verrijkend, soms heel frustrerend.

Meditatie

Iemand is actief in zijn vereniging, brengt mensen samen in activiteiten en kiest welbewust de anti-koers ten opzichte van het pure consumeren van ‘brood en spelen’. Door velen wordt hij of zij erop aangekeken niet alle TV-programma’s te volgen.
Een ánder ideaal bezielt hem.
Op vergaderingen komt dit naar boven: een vriendelijkere samenleving, inhaalbeweging naar de kansarmen, eerlijke spreiding van de beschikbare rijkdom, overbodig maken van bewapening en wapenindustrie …
Een visie op lange termijn gebaseerd op een duidelijke maatschappijanalyse én op profetische boodschappen van zieners.
Hij mijmert: ‘Met hoevelen zijn we om stroomopwaarts te roeien’?

Man en vrouw beleven een hechte huwelijksband, maar ervaren een verschillend groeiproces. Politiek, cultureel, religieus evolueren ze ieder op een persoonlijke wijze. Met soms eenzaamheid aan de horizon.

Het leven is een dynamisch gebeuren, een permanent evolutieproces. Vanuit eigen geloofservaring of rationele inzichten evolueert iemands religieuze overtuiging en raakt op een bepaald moment in conflict met andere visies.
De pelgrimsweg van een gelovige loopt vaak door een eenzaam landschap.

Ieder mens kent dagen van eenzaamheid.
Ik denk aan zieners of profeten, kunstenaars, vooruitlopers op toekomstige ontwikkelingen, poëten, mensen in extreem hoge functies, mensen aan de rand van de samenleving, mensen in hun lichamelijke en seksuele geaardheid, geëngageerde mensen. Misschien herken je je in een van deze voorbeelden.

Hoe sterker je jezelf engageert in de hervorming van samenleving of kerk, hoe kleiner het aantal medestanders is en hoe groter de eenzaamheid !

Ervaring van eenzaamheid kan bijzonder frustrerend werken. Soms slorpt het alle energie op.
Maar je kan je ook situeren in een ‘leerproces’ om ermee om te gaan.

Eenzaamheid onder ogen durven zien lijkt me de beste weg.
Inzicht over hoe mensen met hún eenzaamheid omgaan. Historische figuren of voortrekkers waaraan je je leven spiegelt.
Gesprek hierover slaat openingen in de muur van eenzaamheid.
Dit alles is belangrijk.
Maar de echte verzoening met eenzaamheid bereik je niet op een rationele manier.
Die verzoening kan je uiteindelijk en vooral … ‘ontvangen.’
Ooit kan je dat overkomen, als je er voor openstaat.
Misschien in je meditatie.

Zoek een stille plek en verblijf er enige tijd.
Misschien vóór een religieuze afbeelding die je dierbaar is of een bloemenruiker waarin je iets van het goddelijke herkent.
Misschien kan je het opbrengen aandacht te geven aan … je ademhaling en … je eenzaamheid als het ware … uitademen. Zo vaak als nodig, zo lang voor jou goed is.
Je ziet alle aspecten van je eenzaamheid onder ogen, de samenhang ervan, oorzaken en oplossingen.
Misschien kan je het zelfs opbrengen aan niets concreets te denken. Niet denken, alle denken van je af zetten. Je existentiële eenzaamheid … als het ware … ‘uitademen’.

En misschien … ‘gebeurt’ er dan iets. Een verrassing ! Een klein lichtje … dat opflakkert.
Die verdoemde eenzaamheid is eigenlijk … mijn ‘eigenheid’ !
Het is ‘mijn instrument’ waarop ik ‘mijn melodie’ speel in het concert van het leven. Zonder mijn melodie is het orkest onvolledig en klinkt de muziek vals.

Mijn eenzaamheid adem ik uit, nu mag ik … mijn eigenheid … inademen.
Mijn energie zal niet meer wegvloeien in het gat van de eenzaamheid. Maar mijn eigenheid voeden zodat ik ‘mijn’ specifieke bijdrage kan leveren voor het grote levensproject op lange termijn. Samen met bondgenoten.

Meditatie kan leiden tot de ontdekking van het beeld van de Oneindige in je diepste zelf.
Ieder mens is anders dan al de anderen. Zijn of haar samenspel van eigenschappen en intuïties komt slechts éénmaal voor op aarde.
Dit is hét goddelijk lichtpunt in haar of hem, in jou en mij. Om trots op te zijn.
In plaats van je eenzaam te voelen.
Zó … ben je ‘beeld van God’.

In het evangelie lees je hoe de Man van Nazareth door jubelende menigten wordt omstuwd. Maar tussen de regels door zie je hoe eenzaam Hij zich kan voelen. Gedurende hele perioden zelfs niet begrepen door zijn trouwste leerlingen.
‘s Nachts trekt Hij zich terug om zijn eenzaamheid voor zijn Vader los te laten. Vele uren, lange nachten.
In Hem groeit de verbondenheid met de Vader … zó sterk, dat het zijn eigenheid wordt.
Op den duur begrijpen velen dat en volgen Hem van harte.

Een leuke, profetische anekdote om af te ronden. Tijdens de voorbije zomer maak ik het volgende mee. Ik ben in een zwembad waar hele families, ouders en kinderen, samen waterpret maken. Een rond openluchtzwembad met een sterke cirkelvormige stroming opgewekt door de waterzuivering. Zo sterk dat het praktisch onmogelijk is er tegen in te zwemmen.
Ouders en kinderen spelen een spel.
Allen stappen tegen de stroom in doorheen het water.
Dan gebeurt er iets ‘profetisch’.
Een tegenstroom komt tot stand, in de tegenovergestelde richting, zo sterk dat je niet anders meer kan dan in de nieuwe stroming meegaan.
En alle kinderen schateren van pret omdat de tegenstroom lukt.

Denkvragen

1. Welke eenzaamheid ervaar je zelf ooit?
2. Hoe zie jij de link tussen eenzaamheid en eigenheid?
3. Zijn er figuren die je helpen om doorheen eenzaamheid het ‘beeld van God’ in jou te ontdekken?

Gebed

Verbondenheid

Nooit meer eenzaam zijn
niet meer rillen
bij het horen van het diepe zuchten
dat klinkt doorheen de kosmos

Zich verbonden weten
met elke mens, elke kleine kever
de verste ster, het nietigste grassprietje
en met Hem die de Liefde is

Het leven voelen stromen
door allen en alles
die heilige kracht
de ultieme siddering
het grote Mysterie
dat onze moeder is

Dankbaar zijn
van zichzelf houden
en zo ook van alle anderen
de macht voelen groeien
vanuit de Vlam in je vuur
die diepe sacrale dimensie
waar de Drie Ene in zuivere stilte
ons ware zijn bemint
(Francis Leyssens)

Bernard Delhaise

Ramadan

Verantwoording
Op 24 september begonnen de moslims de heilige ramadan, de feestelijke vastenmaand. Van zonsopgang tot zonsondergang eten zij niet. Na zonsondergang verbreken zij feestelijk het vasten van die dag.
Heel talrijk zijn de moslims die dit effectief zo beleven. Een groots maatschappelijk gebeuren is dit geworden.
Op 24 oktober wordt deze bijzondere periode afgesloten met het ramadanfeest, het Id al Fitr. Enige dagen groot feest!

Meditatie
In je eigen omgeving, wijk, school of bedrijf ontmoet je waarschijnlijk moslims die de ramadan geëngageerd beleven.
Het doet je iets als je meemaakt hoe zij inderdaad ’s middags geen boterhammen eten.
In moslimwijken voel je gewoonweg zoiets als een religieuze trilling die in de lucht hangt.
Die moslims inspireert en bezielt.
Aan twee jonge, flink uit de kluiten gewassen jongeren van Turkse origine vroeg ik enige weken geleden hoe ze tegen de komende ramadan aankeken. Hun antwoord:
‘Het is een feest dat een hele maand duurt. Je ervaart hoe je gedragen wordt door de gemeenschap. Het is bijzonder fijn erbij te horen. Het vasten gaat dan vanzelf.’

Eigenlijk is ramadan méér dan vasten alleen.
Ik citeer Omar Van den Broeck (woordvoerder van de Centrale Moskee van België):
‘Het vasten van de ramadan is een aanbiddingspraktijk, waarbij de gelovige zich op Allah concentreert, evenals op de lectuur van de Koran. Het gaat om een maand van zelfcontrole en meditatie. Het breken van de vasten zelf – de avondmaaltijd met genodigden in feeststemming - wordt óók beschouwd als een aanbiddingspraktijk aangezien het samengaat met een gevoel van dankbaarheid voor de gaven van God’.
Een religieus gebeuren met een sterke gemeenschapsbeleving.

Een levensgrote uitdaging!
Vasten én eten zijn aanbidding en meditatie. Ik word er stil van.
Een vergelijkingspunt is het leven van christelijke monniken in een abdij.
Maar nu gaat het niet over monniken, maar over mensen in het concrete leven: bouwvakkers, ingenieurs, scholieren, huismoeders …
Wereldwijd een enorme populatie die leeft in gebed en meditatie, in vasten en feestvieren, een hele maand lang.
Soms bekruipt me het gevoel: Dat zou ik ook willen beleven.

Op het einde van de ramadan brengen christenen de gelukwensboodschap van de kerkelijke overheid van ons land naar de moskeeën. De bisschop van Doornik, Mgr. Harpigny, schrijft deze brief namens de bisschoppen. Ik citeer uit de brief van dit jaar:
‘De weg van hen die in God geloven en Hem dienen is niet de weg van geweld. Het is een weg van vrede: vrede in eenheid met onze Schepper; innerlijke vrede; vrede binnen de menselijke familie; vrede in het hart van elk mens.’
Op een heel gevoelige wijze typeert hij hetgeen ons verenigt, moslims en christenen.

Relatieopbouw moslims-christenen wordt op talloze plaatsen in ons land actief beleefd. Anderzijds worden haarden van haat en misverstand onderhouden en aangewakkerd in buurten en wijken, op politiek vlak en in de wereldpolitiek. Voor ons een uitdaging om positie te kiezen.

Kerkwerk Multicultureel Samenleven (KMS) organiseert het overbrengen van de gelukwensboodschap aan de moskeeën in heel Vlaanderen. In samenwerking met de werkgroep Relatieopbouw Moslims Christenen. Bovendien kan je bij KMS gelukwenskaarten bestellen om persoonlijk aan moslims over te maken ter gelegenheid van het ramadanfeest. Met een wens in zes talen.

Terug naar meditatie. Ik nodig je uit tot inkeer in jezelf.
Probeer je open te stellen voor de religieuze beleving van de ramadan.
Misschien kunnen jij en ik proberen af en toe een dag ramadan te beleven.
Het kan door te vasten. Maar dat bedoel ik niet.
Het gaat erom te proberen een dag door te brengen in relatie tot de Eeuwige: computerwerk, eten koken, les geven of volgen, naar je werk reizen …
Een soort bewustzijnsverruiming. Mijn bewustzijn is opgenomen in het Oneindige Bewustzijn, dat God of Allah heet. Ik deel in zijn Bewustzijn.
Dit leidt niet van het gewone werk af. Integendeel.
Hoe intenser je dit beleeft, hoe sterker je op het leven betrokken bent.
Dit bewustzijn bereikt je onderbewustzijn.
Je kan ertoe komen meditatief te leven, terwijl je volle aandacht zonder falen op je werk gericht blijft.
Moslims doen dit een hele maand, gedragen door de gemeenschap die ze vormen.

Misschien voor ons een uitdaging om gemeenschap te zoeken met anderen; om samen hierin te groeien.
Een afspraak binnen jouw vereniging, parochieraad, kloostergemeenschap, gezin, vriendengroep …

Misschien kan je erin slagen morgen of vandaag tijd vrij te houden om ramadan tot je te laten doordringen: mediteren.
Dit is geen droef gebeuren, integendeel.
Tot het besef komen dat leven goed is … dankbaar eten en drinken … vrienden uitnodigen om mee feest te vieren … delen met kansarmen … God loven en danken om deze ervaringen.
Als je mediteert, zal je misschien hetzelfde verrichten maar met een andere intensiteit.

Maar je hebt het te druk. Het komt er niet van.
Misschien kan je echter midden in de week een half uur meditatie in je dagorde inbouwen.
Dit is de best geïnvesteerde tijd, zo leert me de ervaring.
Hoe drukker je het hebt, hoe meer je meditatie nodig hebt.

De commotie rond de uitspraak van de paus in Beieren op 12 september bewijst hoe nodig het is te werken aan relatieopbouw moslims-christenen in onze samenleving.

Maar ik voeg eraan toe dat het evenzeer nodig is relatieopbouw islam-christendom te beleven in de eigen diepste kern. In onze innerlijkheid kunnen wij, moslims en christenen veel leren van elkaar, in beide richtingen.

Denkvragen
1. Wat is er voor jou nieuw in deze meditatie over de ramadan?
2. Wat kunnen in de religieuze beleving christenen leren van moslims en moslims van christenen?
3. Hoe kan jij persoonlijk solidair zijn met de ramadanbeleving?

Gebed – Licht op mijn weg (vrij naar Mohammed)

Geef God, licht in mijn hart
en licht in mijn ziel,
licht op mijn tong,
licht in mijn ogen
en licht in mijn oren.

Geef licht aan mijn rechter-
en licht aan mijn linkerhand,
licht achter me en licht voor mij uit,
licht boven mij en licht onder me.

Geef licht aan de moslims in deze heilige ramadan
en licht aan hen die met hen meeleven,
christenen, gelovigen van andere religies en vrijzinnigen.
Geef licht aan de interconfessionele relatieopbouw.

Geef ons licht, o God,
versterk ons licht,
maak ons tot licht !

Bernard Delhaise

N.B.
Wenskaarten (0,25 €) bij het einde van de ramadan te verkrijgen bij:
° KMS Limburg, Odette Storms, Tulpinstraat 75, 3500 Hasselt . tel. 011 – 24 90 36 . email: o.storms@pandora.be .
° KMS Landelijk, Huidevettersstraat 165, 1000 Brussel . tel. 02 – 502 11 28 . email: bestellingen@kms.be .

Meditatie en maatschappij-betrokkenheid - 1 - Vanuit je drukke bezigheden naar … je diepste kern

Verantwoording
Een modern mens kan niet anders dan het heel druk hebben: gezin, huishouden, beroep, hobby, engagementen in verenigingsleven, sportactiviteiten en andere. Velen hollen van de ene activiteit naar de volgende afspraak. Wilskracht kost het om je in het verkeer aan de maximum snelheid te houden. Soms heb je de indruk versplinterd te leven. Toch voel je je goed in die diverse uitzichten. Maar vaak ook overvraagd. Bepaalde dagen word je moedeloos. Hoe hou ik dat allemaal vol? Ik leef niet, ik word geleefd.

Meditatie
Aan momenten van stilte heeft de moderne mens misschien het meest behoefte. Maar het lijkt dwaas midden al die verantwoordelijkheden. Toch leert de ervaring dat stilte en meditatie vruchten oplevert. Geleidelijk ervaar je verbanden tussen de uitzichten van je bezig zijn. Er groeit éénheid. Je voelt je beter.
Maar wát is meditatie? Er bestaan vele vormen van meditatie naargelang de levenssfeer. In volledige stilte zónder tekst of vertrekkend van een religieuze tekst of van het concrete leven, persoonlijk en maatschappelijk. Bijvoorbeeld als volgt.

Op een rustige en stille plek laat je al je bezigheden de revue passeren, eventueel met enige notities. Ook het leven van de samenleving. Ongelijkheid, racisme, onrechtvaardige oorlogen, machtsmisbruik. Na enige tijd word je misschien rustiger van binnen. In de veelheid aan bezigheden wordt een grondhouding zichtbaar, een ideaal. Solidariteit, dienstbaarheid, vrede, harmonie, toekomst, gezondheid … Het boek waaraan je bezig was ligt nog open en nodigt je uit enige bladzijden te lezen. Of de herinnering leeft op aan een conferentie of vergadering, een verlichtende boodschap uit het evangelie of een citaat van Boeddha of Mohammed of een hedendaags geïnspireerde auteur. Je leest of denkt na en je begint inspiratie en uitzicht te ervaren.
Als je voldoende tijd neemt, gebeurt het dat je van rationele analyse afzakt naar je hart, je diepste kern.
Hier is éénheid tussen de vele levensrealiteiten. De versnippering blijkt samen te komen in één levensideaal.
Je verheugt je erop hieraan straks weer te werken.

De maatschappelijke/sociale realiteit is vaak rechtstreeks onderwerp van meditatie: de heersende ongelijkheid, een fabriekssluiting, het jaarthema van de vereniging, de ‘as van het kwade’, de blijvende armoede, …

Een bijbels thema kan vertrekpunt zijn. Ingebouwd in het concrete leven.

Soms kom je tot je diepste kern, de innerlijke plek waarin je deelt in het Universele Zijn dat Jezus Vader noemt. De plaats waar je spiegelbeeld van God bent.
Hier borrelt de Bron. Je ervaart iets van relatie. Relatie met het Levensmysterie, God. Je prevelt misschien een gebed. Dit zijn bevoorrechte momenten.

Als je het langere tijd stil maakt gebeurt het dat je een doorvloeiing van het Universele Zijn ervaart in jouw beperkt bestaan.
Bepaalde zinnen uit het evangelie of woorden van andere boeken van spiritualiteit worden plots echt, helder, duidelijk, verlichtend. Je kan je er aan optrekken.
Opnieuw wordt jouw veer aangespannen. Er ontstaat een nieuwe dynamiek in je leven.
Je voelt je goed! Erg goed!

Dit neemt de pijn van het bestaan niet weg: moeilijke relatie, problemen met kinderen, eigen gezondheid, het lijden van de samenleving dat aan je huid kleeft. Je gaat eronder gebukt.
Maar … je voelt misschien een nieuwe kracht in je vaardig worden.

Vanwaar komt die kracht, van buiten of van binnen?
Als Jezus de krom gebogen vrouw opricht is het niet zozeer een ingrijpen van buiten uit, dan wel het wakker maken van de kracht in de vrouw zelf aanwezig.
In meditatie kan die goddelijke kracht in de mens tot leven komen en hem of haar oprichten zodat de pijn van het bestaan op een andere, nieuwe manier wordt doorleefd.
Is dit niet een vonkje verrijzenis? Verrijzenis wordt zichtbaar op het kruis.

En al die drukke bezigheden?
Meditatie schept inzicht in de stress van activiteiten en engagementen.
Je ziet alles van op een zekere afstand. Er ontstaat perspectief. Niet alles blijkt even dringend. Niet alles moet door mij gedaan worden. Bepaalde activiteiten die op het punt staan geprogrammeerd te worden gaan misschien beter niet door. Zeker niet nu.
Ademruimte en tijd voor jezelf.
Midden in de drukke werkweek is een half uur meditatie misschien de best geïnvesteerde tijd. Een kwartier om de tekst te lezen én een kwartier om hierover te mediteren.

Misschien kan een gedicht of een lied of een gebed de meditatie beëindigen.

In deze nieuwe serie op de website zullen wij regelmatig meditaties presenteren. Meditaties ingebouwd in het concrete leven, persoonlijk en maatschappelijk én in combinatie van beiden.
Bedoeling is kleine stappen te zetten in de beleving van éénheid van actief leven én spiritualiteit. Het woordje ‘én’ is radicaal. De éénheid niet tussen, maar van actief leven én spiritualiteit. Deze eenheid wordt eigenlijk door talloze mensen impliciet en onbewust beleefd.
De vorm van meditatie die wij hier regelmatig zullen brengen wil die eenheid op de voorgrond plaatsen. Ingebouwd in het maatschappelijk leven van deze tijd.

Bijvoorbeeld:
° ramadan
° eenzaamheid van het engagement
° verontwaardiging om onrecht
° hoe voel je je na de verkiezingen van 8 oktober?
° de vluchteling in jezelf

Dorothée Sölle zegt: ‘De situatie waarin we niet helemaal zijn wat we doen, slechts ten dele zoenen, drinken, werken, lachen of ook mediteren, is de allernormaalste. We zijn niet helemaal present in dat wat we beleven, we geraken niet tot de zelfvergetenheid van het één zijn’. Meditatie is een hulp om tot die éénheid te komen.

Volgend citaat van de Vlaamse mystieker Ruusbroec (14° eeuw) vat dit goed samen:

Beurtelings rust en geniet de mens in de Godheid
en vloeit hij uit en werkt en handelt hij in de wereld.
Hij geniet in God en wordt door God constant vernieuwd, herschapen
en naar de wereld gestuurd.
Hij staat concreet in de wereld
en is tegelijkertijd geworteld in het diepste Goddelijk Wezen.

Denkvragen

1. Verlang jij ook zo naar stilte temidden van alle geluiden die op je af komen?
2. Wat denk je ervan om midden je drukke bezigheden bijvoorbeeld een half uur tijd te voorzien om naar je diepste kern te gaan van waaruit je handelen voortspruit?
3. Heb je zelf hierin al enige ervaring?

Gebed (uit psalm 146)
Loof mijn ziel de Heer!
Een loflied voor de Heer, heel mijn leven.,
een psalm, tot het laatst, voor mijn God.

Hij die recht doet aan de verdrukten,
brood geeft aan wie hongerig zijn.

De Heer, die de geboeiden bevrijdt,
de Heer, die de blinden weer zien doet.

De Heer die opricht de gekromden,
de Heer heeft de rechtvaardigen lief.

Bernard Delhaise

Verantwoording
Afga-Gevaert beslist om 1000 mensen te laten afvloeien en publiceert tezelfdertijd een zegebulletin van hoge winst voor de aandeelhouders. Velen bekruipt een gevoel van verontwaardiging. Ook al is dit besluit misschien economisch verdedigbaar en noodzakelijk op lange termijn.
Nóg groter was gedurende de afgelopen zomer onze verontwaardiging om hetgeen Israël aanricht in Libanon. Volgens de hoogste gezagsinstanties onverantwoord.
Iedere dag komen er gevoelens van verontwaardiging op over onrecht in eigen leefsituatie of op wereldschaal.
Hoe ga je daarmee om?

Meditatie
Een slachtoffer van onrecht zegt ‘Hoe kan God zoiets toelaten?’
Láát God zoiets toe? Het is de juiste vraag.
Menselijke verontwaardiging heeft te maken met goddelijke verontwaardiging. Mijn vloeken is het vloeken van God.
De menselijke onmacht om het huidige Israël militair te kalmeren, om onrecht om te buigen, is symptoom van de onmacht van God.
De psalmist in de bijbel vertolkt de verontwaardiging van God als volgt:

Veertig jaren heeft dat geslacht
mijn wrevel gaande gemaakt
en Ik dacht:
Zij blijven een volk dat zwerfziek is van hart,
ze willen mijn wegen niet kennen.
Toen zwoer Ik bij mijzelf in mijn toorn:
De rustplaats die Ik voor hen had,
als zij daar nog ooit zullen komen? (Ps. 95)

Hevige verontwaardiging kan uitmonden in Godservaring.
Dit is geen zoethoudertje.
Verontwaardiging houdt een uitdaging in, een roeping, een opdracht.
In de bijbel zegt God tot Mozes:

Ik heb het lijden van mijn volk in Egypte gezien.
Ik kén zijn lijden.
Let my people go !

De geloofsbelijdenis begint met de woorden ‘Ik geloof in God, de almachtige Vader.’
Het gaat over … almacht … die mensen mobiliseert tot verzet tegen onrecht.
Liefst in gemeenschap met anderen.
De theologe Dorothée Sölle zegt: ‘Het sociologisch model dat ontstaat vanuit de boodschap van de historische Jezus bestaat noch uit de massa, noch uit de individuele ziel, maar uit groepen die gezamenlijk een nieuwe weg inslaan. Hun opvatting van religie is niet het praktiseren van religieuze rituelen, zowel in het Rome van die tijd als in Washington als ongevaarlijk geldend. Het gaat om … de innerlijke gloed die streeft naar een andere levensrealiteit.’

Misschien maak ook jij deel uit van een van de talloze groepen van mensen uit het middenveld die hun kaarten zetten op solidariteit, kritisch vermogen, een andere toekomstvisie.
Over de hele wereld raast een vuur van inzet voor vrede, herverdeling van de beschikbare mogelijkheden, verzet … tegen racisme en economische én ecologische uitbuiting.
Als je in een satelliet om de aarde draait, kan je dat vuur zien, smeulend of hevig brandend.
Dat hangt onder andere af van jou en mij.

Diegene die in de ivoren toren van de macht leeft, neemt dat vuur niet waar.
En áls hij het wel observeert, bekruipt hem de schrik en zal hij alles in het werk stellen om het te neutraliseren.
Aan ons om ons niet te laten recupereren!

Er zijn mensen die zich een heel leven lang blijven inzetten. Je ontmoette ze bijv. in de
V/KAJ, veel later in de vakbond en de politiek, en nog later in het seniorenwerk. Verontwaardiging om onrecht blijft de motor.
Diep verankerd is de inzet in het bewustzijn én onderbewustzijn.
In de diepste kern van zo iemand blijkt een bron te zijn die niet opdroogt. Onverklaarbaar.
Of is het de Bron waarvan de Man van Nazareth zegt:
Wie van deze Bron drinkt, blijft eeuwig fit.

Verontwaardiging is een gevoelen.
In sommige middens, op bepaalde vergaderingen, in kerkelijke vieringen ‘past’ het niet verontwaardiging te tonen. Alles moet rustig en sereen worden verwoord. Gevoelens blijven onzichtbaar.
Is dit niet bedroevend?
De God van de bijbel ként gevoelens van droefheid en verontwaardiging, van onmacht en huiver, van vreugde en bevrijding.
Door onze confrontatie met onrecht laait verontwaardiging steeds op.
De hevigheid van de verontwaardiging vertolkt de vurigheid van God.
Hoe sterker verontwaardigd, hoe korter je staat bij God.

In plaats van ons in slaap te wiegen, opent Hij ons de ogen op de realiteit van het leven. Hij daagt ons uit het kwade in de wereld te verminderen en het goede te vermeerderen. Met Hem zijn wij op weg naar het Volkomen Goede, dat we ook God kunnen noemen.
In de kosmos en de wereldgeschiedenis roeit langzamerhand het kwade zichzelf uit en bloeit het goede open.
In die stroming staan wij.
De rivier mondt uit in de oceaan.

Dat visioen maakt de verontwaardigde mens blijvend allert.
De ervaring van groeiende éénheid met goddelijke krachten heeft als gevolg dat je je nooit neerlegt bij onrecht, oorlog, uitbuiting, racisme.
Dorothée Sölle vraagt zich af: ‘Waarom geven mensen het niet op? (Bijvoorbeeld in de Palestijnse kampen!) Wat houdt hen wakker? Ik denk dat het vonken zijn van Goddelijk bewustzijn die niet uitdoven.’

In je verontwaardiging ben je in goddelijke verontwaardiging opgenomen.
Je opstandigheid kan je dan loslaten, uitademen, toevertrouwen.
Je maakt deel uit van de vloedgolf van vernieuwing die de aarde overspoelt.
Jouw individueel engagement straalt uit over de hele aarde.
Je moet niet zelf alles oplossen.
Er ontstaat ademruimte, zuurstof, innerlijke rust, vrede.

Misschien kan je het nu even stil maken in je hart. Een korte tijd of langer.

Is het nu goddelijke verontwaardiging die ik ervaar of niet?

Denkvragen
° Wat doe ik normaal gesproken bij hevige verontwaardiging?
° Met wie kan ik hierover praten?
° Hoe komt deze meditatie bij mij binnen?

Gebed
Het bidt in mij

Alles bidt tot alles
om herstel, om verbondenheid.
Om Eenheid.
In dit bidden mag ik delen:
het bidt in mij.

Laat mijn stappen
bidden zijn:
gaan waar nog geen weg is.
Stappen openbaren me de weg.
De Weg kiest mij.
Laat mijn bidden
stappen zijn.

Laat mijn kiezen
bidden zijn:
gekozen worden door de Weg.
Keuzes die in mijn vlees snijden.
Woord dat vlees wordt.
Laat mijn bidden
kiezen zijn.

Ieder bidt tot ieder-een
om herstel, om verbond.
Om de Ene?
In dit bidden mogen wij delen:
het bidt in ons.
(Luc Vankrunkelsven)

Bernard Delhaise

Verantwoording
Een jaar geleden ontdek ik toevallig in de krant een zinnetje van Etty Hillesum dat me sindsdien niet meer loslaat. Na de dood van deze Nederlands joodse vrouw in het concentratiekamp Auschwitz heeft men in de muur van haar cel ingekrast het volgende zinnetje gevonden: ’Laat je verrassen door God’.
Dat haalt mij ondersteboven.
Midden ondraaglijk lijden ervaarde zij God-die-haar-verrast.
Gedurende een heel jaar werken die woorden in mij door. Ik heb altijd de neiging de beleving van mijn geloof in handen te houden, er baas over te zijn. Soms denk ik dan: Laat je toch verrassen … door God.

Ons leven is sterk geprogrammeerd. Talloze elementen liggen van tevoren vast. Bijvoorbeeld het WE-ritueel.
Toch kent het leven verrassingen. Misschien vind je tijd je door deze meditatie … te laten verrassen.

Meditatie
Laat je verrassen. Je partner komt op vrijdagnamiddag binnen met bloemen om het WE te beginnen. Laat je verrassen. Einde augustus fiets je door de mooie purperen heide. Of aan zee ben je onder de indruk van een prachtige zonsondergang. Je dochtertje verrast je met een leuke tekening. Laat je verrassen.
Wil je met velen ervaren hoe kunst (o.a. muziek) en sport (vooral voetbal) het racisme van onze generatie counteren en ons oriënteren naar verdraagzaam samenleven? Is dat niet een levensgrote verrassing?

Je laten verrassen veronderstelt een open geest, een persoonlijkheid die niet vol is van zichzelf.
Het leven is een stroom. Alles is met alles verbonden, allen met allen. Het komt erop aan in die stroming te staan. Niet op de oever waar je alles overziet zonder eraan deel te nemen.
Ieder seizoen in de natuur brengt enorme verrassingen met zich mee. Ieder seizoen van het leven en soms iedere dag … kent zijn verrassingen. Voor wie ervoor openstaat.

Het leven kent ontgoochelingen én verrassingen. Een ernstige zieke is enorm verrast door de zorg en het meeleven van partner en vrienden. Die verrassing is een weg naar genezing. Iemand lijdt onder ontgoocheling vanwege politiek racisme, maar neemt terzelfder tijd vreugdevol deel aan het ramadanfeest van moslims in de wijk.

Je laten verrassen is niet modern. Mijn computer laat zich niet verrassen, tenzij door een virus. Het uurrooster van de trein naar Brussel ook niet, tenzij door vertragingen. Noch virussen, noch vertragingen zijn gewenst.

Een verrassing verandert iets van binnen. Je diepste zelf ervaart soms een warme gloed die je lichaamstemperatuur doet stijgen en je ogen laat stralen. Er ontstaat een nieuwe manier van communicatie. Je innerlijkheid ontdekt het wonder in de ander. Je groeit in je mens zijn.

Die wondere man van Nazareth viel in zijn leven van de ene verrassing in de andere. Hij ervaarde het Alomvattend Zijn die de wereld en de kosmos draagt als heel nabij, als Vader. In volle tegenstelling met wat de gevestigde orde verkondigde. Van zijn ouders erfde Hij dit aanvoelen. Dit werd levend door een lang verblijf in de woestijn en door nachten van stille meditatie. Déze verrassing droeg Hij uit in woord en daad. Velen herkennen zich in Hem en volgen Hem enthousiast.

Zijn verrassing gaat nog altijd verder. Vanuit de plaats waar Hij nu vertoeft is Hij met zijn wereld begaan én met jou en mij. Misschien ervaar je dat ooit. Als je volgens je mogelijkheden stilte toelaat in jezelf - midden alle drukte - kan Hij je verrassen met … een spontane ingeving … een gevoel van welbehagen … innerlijke sterkte … een geest van solidariteit met de Palestijnen … kracht om nieuwe initiatieven te nemen in het socio-culturele middenveld of in de parochie … inspiratie om kloven van racisme te overbruggen … Geen hoog gegrepen theologische speculaties, maar levensechte ingevingen.

Ieder gaat zijn of haar persoonlijke weg naar het Hogere.
Ik nodig je uit je te laten verrassen … door de levende kracht … in jezelf.
Misschien kan je morgen of vandaag - midden al je drukke bezigheden – enige ogenblikken of misschien een langere tijd stilte in je laten doorwerken. Mediteren.
Wat dan plaats vindt kan erg verrassend zijn.
Je kan een vonkje van de Eeuwige ervaren, in jezelf aanwezig.

Maar misschien ben je hier helemaal niet aan toe.
Soms loop je gebukt onder zorgen, lijden of pijn. Psychisch, fysisch, emotioneel of sociaal.
Je bent stom geslagen door wat mensen meemaken.
Meditatie kan een weg zijn om terug boven water te komen. Misschien zelfs gedurende een heel lange tijd.
Kijk naar Etty Hillesum: Laat je verrassen … door God!

Denkvragen
1. Wat verrast je in deze meditatie?
2. Welke grote verrassingen ervaar je de laatste tijd??
3. Gebeurt het ooit dat God je verrast door zijn ingevingen?

Gebed
Kan dit gebed, oorspronkelijk afkomstig van de Indianen, jou verrassen?
Ofwel verrast het God als jij dit bidt.

Leer ons weer zien dat Jij werkt in de stenen,
Dat Je ademt in de planten,
Dat Je droomt in de dieren
Dat Je wakker wordt in de mensen,
Zodat wij vol schroom en eerbied in dit leven kunnen staan.
Leer ons zien waar Jouw Geest in de samenleving aanwezig is en waar niet.
Beziel ons en blijf ons verrassen.

Doe-tip
Wie kan je vandaag nog verrassen en hoe?

Bernard Delhaise